Tháng 8 lại nhớ “Đậu đỏ” của Vương Duy thời Đường

17/08/15, 09:03 Chưa phân loại

Đậu đỏ hay còn gọi là “Hồng đậu”, là loại hạt mà người Trung Quốc ví như đậu tương tư, tin rằng nhiều bạn Việt Nam đều biết đến. Tháng 8 là mùa đậu đỏ – đậu tương tư chín, mặt đất dưới gốc cây đậu đỏ sẽ rụng đầy những hạt đậu đỏ tươi bóng. Thời nhà Đường, hàm ý của hạt đậu đỏ rất rộng, nó bày tỏ nghĩa tình sâu sắc khi yêu, tình bạn, tình thân.

Vỏ hồng đậu bên ngoài màu đỏ, cứng như sắt, chắc như lim, màu vỏ đỏ tươi, hạt đậu có hình trái tim, đỏ bóng, không bao giờ bị sâu mọt hay phai màu. Nếu như quan sát kỹ, bạn sẽ phát hiện, vỏ đậu màu đỏ tươi là từ bên trong đỏ dần ra bên ngoài, trong ruột hạt đậu đỏ có một chấm màu đỏ hình trái tim, cho nên hạt đậu đỏ hình trái tim từ trong ra ngoài, Trung Quốc có câu “tâm tâm tương ấn”, có nghĩa là hai trái tim cùng in lên nhau. Do vậy mà mọi người coi hạt đậu đỏ chính là hạt đậu tương tư.

Ở Đài Loan, hồng đậu được xem như ngọc quý, có linh tính, đem lại may mắn cát tường: Nếu đôi bạn trẻ yêu nhau, mỗi bên thường tặng cho nhau một chuỗi hồng đậu; trong lễ cưới, trên cổ và trên tay cô dâu thường đeo chuỗi dây chuyền và vòng tay được xiên bằng hạt đậu đỏ, tượng trưng cho cô dâu chú rể sẽ chung thủy sắc son; sau lễ cưới, dưới mỗi chiếc gối cưới của đôi vợ chồng trẻ đều có để sáu hạt hồng đậu đã được nguyện ước vào trong để chúc phúc cho cặp đôi được bền lâu.

Thực ra, phong tục kết tình duyên bằng hạt đậu đỏ tương tư của người Trung Quốc, đặc biệt là các vùng miền nam Trung Quốc đã có lịch sử ngàn năm rồi. Tương tư, đây cũng chính là một bài thơ Đường mà hầu hết các bạn học sinh phổ thông Trung Quốc đều thuộc lòng. Sau đây là bài thơ “Tương tư” của Vương Duy, nhà thơ thời Đường rất nổi tiếng:

Tương tư

“Nước nam sinh đậu đỏ
Xuân về nở cành xinh
Chàng ơi hái nhiều nhé
Nhớ nhau tha thiết tình”

Năm xưa đó, Vương Duy sáng tác bài thơ này để tặng nghệ sĩ nổi tiếng lúc bấy giờ tên là Lý Thu Niên. La Thành cảm thấy hơi lạ là, chẳng phải hạt đậu đỏ là để bày tỏ tình yêu đó sao? Mà sao lại tặng cho bạn bè nhỉ?

Đường Huyền Tông là Hoàng đế của triều Đường, lúc còn trẻ, Đường Huyền Tông giỏi giang lắm tài, các hiền tài tướng lĩnh được vua Huyền Tông tuyển dụng đều là những người có tâm dốc sức vì nước, cho nước mạnh dân giàu, đã đưa Triều Đường đi lên “khai nguyên thịnh thế” – tức lớn mạnh nhất.

Những năm cuối đời, vua Huyền Tông bắt đầu mê muội sắc đẹp, ông chiều chuộng Vương Quý Phi – một trong bốn phụ nữ đẹp nhất thời cổ Trung Quốc đến nỗi lơ là việc nước, khiến cho gian thần xưng oai, chia cắt đất nước, cuối cùng đã dẫn đến thảm hoạ “An sử chi loạn” trong suốt 8 năm nổi tiếng trong lịch sử Trung Quốc.

Trong cuộc chiến loạn do các tướng cát cứ địa phương dẫn quân, không những vua Huyền Tông bị buộc phải rời khỏi kinh đô Tràng An, mà muôn vàn dân chúng cũng phải lũ lượt rời bỏ quê hương đi lánh nạn. Trong suốt 8 năm “An sử chi loạn” đã khiến triều Đường hưng thịnh dần suy vong, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến các triều đại sau đó.

Trong sự kiện “An sử chi loạn”, nghệ nhân Lý Thu Niên bị lưu lạc đến miền Nam thường xuyên cất giọng ca bài “Tương tư” của nhà thơ Vương Duy tặng cho mình, những câu thơ mộc mạc chan chứa tình cảm khiến muôn vàn người dân tha phương cầu thực phải cảm động đến rơi nước mắt, mọi người như nhìn thấy khung cảnh quê hương thân yêu của mình hiện lên trong vần thơ và giai điệu của bài ca này.

Thật không ngờ, hạt đậu đỏ nho nhỏ lại là vật tượng trưng cho tình thân, tình bè bạn sâu sắc như vậy.

Bruce Phan – tổng hợp