Gần đây, trong các cuộc biểu tình ở Hồng Kông đã xảy ra xung đột gay gắt giữa cảnh sát và sinh viên, điều này khiến một số sinh viên ở Trung Quốc Đại lục nhớ lại cuộc đàn áp đẫm máu diễn ra năm 1989. Khi đó xe tăng đã tiến vào quảng trường Thiên An Môn ở Bắc Kinh và tàn sát sinh viên biểu tình.
Trong tháng trước, Đại học Trung Văn Hồng Kông và Đại học Bách khoa Hồng Kông đã trở thành một chiến trường khốc liệt. Tại Đại học Bách khoa Hồng Kông, cảnh sát đã bao vây nhiều ngày, những người biểu tình cố gắng trốn thoát qua đường ống cống và đu dây dây thừng xuống cầu để tránh bị bắt bớ và đánh đập. Phong trào phản đối dự luật dẫn độ giờ đây đã bước vào tháng thứ sáu, những xung đột bạo lực trong khuôn viên trường đại học đã làm dấy lên mối lo sợ về những cuộc trấn áp đẫm máu.
Tuy nhiên, trên mạng cũng lưu truyền ghi chép của người tự xưng đến từ Trung Quốc Đại lục bày tỏ sự ủng hộ đối với cuộc biểu tình ở Hồng Kông. Mặc dù những tiếng nói này còn ít ỏi, nhưng nó thể hiện nỗ lực của người dân công khai chống lại sự kiểm duyệt của Trung Quốc.
Trên những kênh truyền thông xã hội Trung Quốc như Weibo, toàn là những tuyên truyền ủng hộ lập trường cứng rắn của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) và kêu gọi cảnh sát Hồng Kông thực hiện hành động “mạnh mẽ” chống lại “bạo đồ” do chính phủ nước ngoài kích động.
Một người dùng ẩn danh có tài khoản @midwaydude nói với Quartz rằng, anh luôn đăng những thông điệp để bày tỏ tình đoàn kết với Hồng Kông từ Trung Quốc Đại lục. Trong những thông điệp này luôn có hai ý chính: cô đơn, tại Trung Quốc không thể bày tỏ suy nghĩ của mình; đau khổ, vì những sự việc xảy ra ở Hồng Kông cảm thấy đau buồn.
Bí mật đứng về phía người dân Hồng Kông
@midwaydude là một công dân Hồng Kông, từ nhỏ đã chuyển từ Đại lục tới thành phố này. Anh có danh tiếng nhất định trên mạng và đã từng đăng một số bài nhằm giúp cho người Hồng Kông và người Trung Quốc đại lục hiểu nhau hơn.
Sau khi Weibo của anh bị khóa, anh đã mở tài khoản Twitter như một kênh an toàn để người Trung Quốc bày tỏ quan điểm của mình mà không phải đối mặt với sự trả thù từ chính quyền hoặc quân đội Trung Quốc.
Vào ngày 13/11, ngày thứ hai sau khi cảnh sát xông vào khuôn viên của trường Đại học Trung Văn và điên cuồng bắn ra đạn hơi cay và đạn cao su, tài khoản @midwaydude nhận được một loạt tin tức từ Trung Quốc Đại lục. Nhiều người nói rằng, những diễn biến của Hồng Kông khiến họ nhớ đến phong trào sinh viên dân chủ bắt đầu ở Bắc Kinh vào tháng 4 năm 1989 và kết thúc trong sự đổ máu chỉ sau chưa đầy hai tháng. Bắc Kinh chưa bao giờ tiết lộ số người chết, nhưng ước tính lên tới hàng trăm hàng ngàn người. Năm đó tại Hồng Kông, ước tính có khoảng 1 triệu người diễu hành ủng hộ phong trào dân chủ của sinh viên Bắc Kinh.
Một sinh viên Trung Quốc du học tại nước ngoài phản hồi rằng: “Người Hồng Kông, xin hãy tha thứ cho chúng tôi vì không thể công khai đứng về phía các bạn, nhưng chúng tôi mong các bạn hiểu rằng chúng tôi không phải là kẻ thù. Hy vọng các bạn có thể đạt được sự tự do, điều mà những sinh viên Trung Quốc cách đây 30 năm không có được”.
Trong một bình luận khác, một người Trung Quốc đến từ Quảng Châu tự xưng là “Tinh thần đồng hành cùng người Hồng Kông”: “Tôi chưa bao giờ nghĩ rằng tôi sẽ lại được chứng kiến sự kiện Thiên An Môn phiên bản 2.0. Các bạn đang chiến đấu với một chế độ độc tài. Điều duy nhất tôi có thể làm là âm thầm cầu nguyện cho các bạn”.
@midwaydude nói với Quartz, cho đến nay anh đã nhận được hơn 100 bình luận, hầu hết là của sinh viên. Điều khiến anh ngạc nhiên là hơn một nửa cho biết họ hiện đang sống tại Trung Quốc Đại lục, tại đây việc phát biểu ủng hộ Hồng Kông là điều rất nguy hiểm.
“Cố lên hỡi đồng bào!”
Cuộc xung đột gay gắt nổ ra tại Đại học Hồng Kông cũng làm dấy lên sự ủng hộ của cư dân mạng trên diễn đàn hải ngoại Trung Quốc “pincong” được thành lập vào năm 2018, diễn đàn này dành được sự hoan nghênh của những người theo chủ nghĩa tự do tại Trung Quốc. Gần như cùng lúc @midwaydude đăng bài trên Twitter, một người dùng “pincong” đã bắt đầu livestream kêu gọi sinh viên đến từ Trung Quốc Đại lục và những nơi khác bày tỏ sự khích lệ của họ với người biểu tình Hồng Kông.
Cư dân mạng có tên “USTCwHK” đăng ảnh thẻ sinh viên Đại học Khoa học và Công nghệ Trung Quốc cùng chiếc nhẫn tốt nghiệp lên và viết: “Sinh viên đại học Trung Văn cố lên! Sinh viên đại học Thành Phố cố lên!”.
Sự kiện này đã nhận được bình luận ủng hộ của hơn 800 người và hơn 100 bức ảnh được những người ủng hộ tải lên, trong số họ hầu hết là sinh viên từ các trường Trung Quốc Đại lục, cũng có những sinh viên người Hoa đến từ các trường đại học ở nước ngoài như Cambridge, Harvard và MIT. Nhiều người ủng hộ đã đăng ảnh chứng minh nhân dân, thẻ ngân hàng, thẻ sinh viên hoặc bằng tốt nghiệp Trung Quốc.
Một cư dân mạng bình luận: “30 năm trước, Hồng Kông đã ủng hộ sự kiện Thiên An Môn. Hôm nay, sinh viên Trung Quốc đại lục cũng ủng hộ Hồng Kông”. Một cư dân mạng khác đã trích dẫn một đoạn trong cuốn tiểu thuyết “1984” của George Orwell: “Chúng ta sẽ gặp nhau ở nơi không có bóng tối”.
Minh Huy (Theo NTDTV)