Sau khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình yêu cầu “tăng cường lập pháp để ngăn chặn tình trạng lãng phí thức ăn” thì từ Ban Thường vụ Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đến ngành dịch vụ ăn uống cấp cơ sở đã lần lượt đưa ra những quy tắc hết sức lạ thường. Mới đây, tỉnh Hà Bắc đã ban hành quy định mới cấm ăn quá no, người vi phạm sẽ bị phạt tới 10.000 nhân dân tệ (tương đương 34 triệu đồng).
Theo báo cáo của các phương tiện truyền thông của ĐCSTQ, vào ngày 24/9, cuộc họp lần thứ 19 của Ủy ban Thường vụ Đại hội nhân dân tỉnh Hà Bắc đã thông qua quy định “nghiêm khắc thực hành tiết kiệm và chống lãng phí thức ăn”.Quy định mới này sẽ được thi hành chính thức từ ngày 1/11.
“Quy định” yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ phát thanh, truyền hình và các nền tảng trực tuyến nghiêm cấm việc phổ biến sự xa hoa và lãng phí, ăn với số lượng nhiều, khoe khoang tìm kiếm cái lạ, ăn uống quá độ và các hành vi lãng phí phô trương. Những người vi phạm thì phải sửa chữa, nếu vi phạm nghiêm trọng sẽ bị phạt tiền và đình chỉ hoạt động công việc có liên quan.
“Quy định” cũng yêu cầu các cơ quan chính phủ, doanh nghiệp nhà nước và các quan chức khác phải đi đầu trong việc phát huy, làm gương và bồi dưỡng thói quen chi tiêu bữa ăn tiết kiệm, khởi xướng việc đặt các bữa ăn tiết kiệm dựa trên số lượng người ăn và thực hiện những hành động có ích. Nghiêm cấm tổ chức yến tiệc lớn, mở tiệc chiêu đãi, bồi dưỡng trong hoạt động công vụ.
Về phương diện đám cưới, đám tang và liên hoan gia đình, “Quy định” yêu cầu bữa ăn đơn giản, ban tổ chức nên sắp xếp bữa ăn hợp lý theo số lượng người và áp dụng thực đơn tiết kiệm.
Về phương diện cung cấp dịch vụ ăn uống, “Quy định” yêu cầu doanh nghiệp phải thực hiện chế độ dùng đũa và thìa chung, đũa đôi, và chế độ chia thức ăn ra, cung cấp nửa phần thức ăn và một phần nhỏ món ăn, thực hiện nửa phần ăn nửa giá tiền, đẩy mạnh phương thức kinh doanh giá cả hợp lý phần ăn nhỏ, sắp xếp quy trình yến tiệc và số lượng bàn tiệc.
Đồng thời, “Quy định” cảnh báo các cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống rằng, nếu họ không thiết lập quy chế nhắc nhở ăn uống tiết kiệm, không dán hoặc đặt các biển báo nghiêm ngặt về tiết kiệm và chống lãng phí thức ăn ở những vị trí dễ thấy thì bộ phận quản lý và giám sát thị trường sẽ yêu cầu cơ sở kinh doanh chỉnh đốn lại, nếu họ từ chối sửa chữa vi phạm thì sẽ bị phạt từ 100 đến 500 nhân dân tệ.
Nếu cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống dụ dỗ người tiêu dùng đặt quá số lượng món ăn hoặc quy định mức tiêu thụ tối thiểu thì bộ phận quản lý và giám sát thị trường cũng yêu cầu cơ sở kinh doanh phải sửa lại; nếu chống đối sẽ bị phạt tiền từ 1.000 đến 10.000 nhân dân tệ.
Có phân tích cho rằng, điều này cho thấy nguy cơ khủng hoảng lương thực của Trung Quốc đã cận kề, do đó tỉnh Hà Bắc đã thí điểm các quy định mới sau đó thúc đẩy trên toàn quốc để cấm người dân Trung Quốc ăn quá nhiều hoặc ăn quá no.
Vào ngày 11/8, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình phát động toàn dân “quý tiếc đồ ăn”, đồng thời kêu gọi “tăng cường lập pháp để ngăn chặn lãng phí thức ăn”. Các nơi nghe tin đã lập tức hành động, từ Ban Thường vụ ĐCSTQ cho đến ngành dịch vụ ăn uống cấp cơ sở lần lượt tuân theo và lập ra quy chế ăn uống điều độ để nịnh bợ.
Ví dụ, một số nhà hàng đã đưa ra quy chế “gọi đồ ăn theo thể trọng”, có một số quầy thịt nướng quy định rằng thịt không ăn được hết có thể trả lại và bán lại sau khi khử trùng ở nhiệt độ cao, thậm chí còn có quy định về bàn ăn, nếu thực khách có thức ăn thừa thì người phục vụ sẽ bị trừ điểm, hoặc là cân nặng 80kg mới có thể ăn thịt kho .v.v.
Trương Tuyết Trung – học giả Trung Quốc bình luận rằng, sự lãng phí gây sốc thực sự ở Trung Quốc là từ việc chi tiêu của chính phủ chứ không phải từ người dân.
Lương Phong (Theo NTDTV)