Tinh Hoa

Phát hiện hóa thạch “Rồng nhỏ” khiến lịch sử bầu trời phải viết lại

Hóa thạch của một loài thằn lằn bay nhỏ đã được tìm thấy ở Canada. Sự tồn tại của loài thằn lằn nhỏ này vào thời kỳ toàn sinh vật bay khổng lồ đang gây xôn xao trong cộng đồng các nhà khoa học.

Ảnh đồ họa so sánh kích thước của loài thằn lằn bay mới phát hiện ở British Columbia với một con mèo. (Ảnh: Đại học Southampton)

Mảnh hóa thạch từ thằn lằn bay đã được tìm thấy trên đảo Hornby, British Columbia, vào năm 2009. Một nghiên cứu chi tiết về hóa thạch này chỉ được công bố trong tạp chí Royal Society.

Loài mới phát hiện này được cho là thuộc họ azhdarchoid có sải cánh chỉ 1,5m, và kích thước khiêm tốn chính là thứ khiến nó quan trọng với khoa học.

Trước khi phát hiện hóa thạch này, các nhà nghiên cứu cho rằng, loài bò sát quý hiếm trên sẽ không thể cạnh tranh với những người anh em họ của chúng ở kỷ Creta muộn (77 triệu năm trước), đặc biệt là một vài loài trong số đó có kích thước ấn tượng với sải cánh đến 11m, tương đương một chiếc máy bay nhỏ.

Nhà khoa học dẫn đầu nghiên cứu Elizabeth Martin-Silverstone đến từ trường Đại học Southampton cho biết: “Loài thằn lằn bay mới này rất thú vị vì nó cho thấy thằn lằn bay nhỏ đã có mặt suốt kỷ Phấn Trắng, và không bị các loài chim khác loại bỏ“.

Những bộ xương rỗng của loài thằn lằn bay nổi tiếng khó bảo quản, và những động vật lớn hơn vào thời kỳ tương tự hệ sinh thái Creta muộn của Bắc Mỹ dường như được ưu tiên bảo tồn. Đều này cho thấy một con thằn làn bay nhỏ hiếm có thể còn đến ngày nay, nhưng chúng không hẳn là không tồn tại“.

Ảnh đồ họa mô tả loài thằn lằn bay dduocj cho thuộc họ azhdarchoid. (Ảnh: Đại học Southampton)

Thằn lằn bay, không phải khủng long bay, là loài vật có xương sống đầu tiên có thể bay và cai trị bầu trời khoảng 140 triệu năm.

Thằn lằn bay Azhdarchoid là loài bò sát bay cánh ngắn có nhiều điểm tương đồng với loài chim, trong đó gồm “mỏ” không răng.

Đồng tác giả nghiên cứu Tiến sĩ Mark Witton, một chuyên gia thằn lằn bay từ Đại học Portsmouth, nhận định: “Mẫu vật này không phải hóa thạch thằn lằn bay đẹp nhất hoặc hoàn thiện nhất, nhưng nó vẫn là một khám phá thú vị và đáng kể“.

Thật hạnh phúc, mẫu vật đã được phục hồi để xác định tuổi gần đúng của con thằn lằn bay tại thời điểm nó chết đi. Bằng cách kiểm tra cấu trúc xương xương và việc nối các đốt sống của nó chúng ta có thể thấy rằng, mặc dù kích thước của nó khá nhỏ nhưng con vật này gần như đã phát triển hoàn toàn“, chuyên gia thằn lằn bay này cho biết.

Mẫu vật dường như là một loài vật nhỏ thực sự chứ không phải một con non hay chưa trưởng thành của loài khủng long bay lớn hơn“.

Iris, theo Miror