Vào tháng 2/2014, sau giao dịch Bitcoin lớn nhất thế giới là Mt. Gox đã phải đóng cửa và 500 triệu Bitcoin cùng tiền đặt cọc của khách hàng bốc hơi. Số Bitcoin mất bị quy cho sự rỏ rỉ thông tin giao dịch do các tin tặc khai thác, nhưng những bằng chứng chỉ ra rằng người trong công ty cũng góp phần vào vụ việc này.
Ngày 1/8, Mark Karpeles, 30 tuổi, người sáng lập Mt. Gox, đã bị cảnh sát Tokyo bắt vì nghi ngờ biển thủ công quỹ từ những người sử dụng dịch vụ của Mt. Gox. Theo Ask Me Anything (AMA), cựu CEO của Mt. Gox là Ashley Barr đã kể chi tiết về lịch sử bê bối và tham nhũng đằng sau sàn giao dịch lớn nhất thế giới này.
Barr được Karpeles bổ nhiệm làm CEO vào Tháng 1/2012, và ngay lập tức trở bà thực hiện hoạt động kiểm toán nội bộ công ty. Barr phát hiện ra rằng công ty đã chi tiêu nhiều hơn so với những gì kiếm được, nên bà đã cố buộc Karpeles giải trình về lượng tiền thất thoát nhưng vô ích.
“Ông ấy cũng yêu cầu những nhân viên khác tìm kiếm nhà đầu tư. Có điều gì đó mờ ám về tình hình tài chính của công ty”, Barr viết.
Rất có thể Karpeles bòn rút tiền của công ty bằng việc vay mượn người tham gia sàn giao dịch, bởi Barr phát hiện ra rằng Karpeles đã gửi tiền của khách hàng vào tài khoản ngân hàng cá nhân của mình, đây là hành vi vi phạm trắng trợn quy định kế toán thông thường. Điều này cũng phần nào giải thích việc tiền biến mất khỏi sàn Mt. Gox.
Barr đã bị sa thải Tháng 8/2012 vì không tìm được nhà đầu tư bên ngoài cho công ty, và bà đã buộc phải ký một thỏa thuận không tiết lộ (NDA) ngăn chặn việc thảo luận về thực tế kinh doanh phi đạo đức của Karpeles.
Bà đã được trả tiền bằng Bitcoin nhưng đã bán chúng ngay sau đó, bởi bà sợ mình có thể chi một khoản lớn nếu bị kiện vì vi phạm thỏa thuận NDA.
Barr nói: “[Thỏa thuận NDA] vẫn còn hiệu lực thi hành, nhưng tôi nghĩ rằng Mark có nhiều thứ khác để lo lắng vào lúc này”, đồng thời giải thích lý do tại sao bây giờ bà lại chọn AMA để công bố các thông tin.
Lịch sử của tham nhũng
Karpeles trốn tránh truy cứu pháp luật trước khi ông tham gia vào giao dịch Bitcoin. Barr nói rằng Karpeles sinh tại Pháp, ông trốn sang Israel sau khi các nhà chức trách phát hiện ông gian lận thẻ tín dụng tại Pháp. Cuối cùng, ông chuyển đến Nhật Bản, nơi ông thành lập Mt. Gox.
Tại công ty, Karpeles duy trì kiểm soát chặt chẽ các hoạt động
Tại công ty, Karpeles duy trì kiểm soát chặt chẽ các hoạt động, độc quyền truy cập vào cả hai cơ sở dữ liệu lưu giữ các hoạt động giao dịch và các ví Bitcoin, nơi Bitcoin được giữ bí mật và an toàn để tránh bị đánh cắp. Điều này khiến những người trong AMA không khỏi nghi ngờ rằng có thể Karpeles đã cất số Bitcoin bị mất ở một nơi nào đó.
Trong khi một nửa nhân viên kiếm ít hơn 2.000 USD một tháng, Karpeles lại chi tiêu hết sức hoang phí, ông sống trong một căn hộ cao tầng tách biệt khu dân cư với các tiện ích như robot NAO giá 5.000 USD và một máy in 3D MakerBot.
“Tôi nhớ ông ta rất vô tổ chức và cũng rất ít quan tâm về đồng đô la và đồng cent. Tôi đã phải ngăn chặn Karpeles khi ông muốn mua một chiếc Lamborghini, chiếc xe đầu tiên của ông”.
Trong Tháng 11/2013, cáo buộc xuất hiện khi phát sinh việc tăng giá giả tạo ở Mt.Gox để đánh lừa các nhà đầu tư và các nhà phân tích. Sau khi sự việc vỡ lỡ, theo một báo cáo của Willy Report, Mt.Gox đã đưa ra các tài liệu giả như một động thái để thao túng giá. Điều đó được Barr khẳng định: “Tôi biết một tài khoản có lẽ là tài khoản tự động, tài khoản này đã đặt lệnh mua Bitcoin với mức giá cao hơn thị trường. Khi tôi nhìn thấy báo cáo của Willy Report, tôi nhận ra rằng nó dường như rất sát với tình hình hiện tại”.
Ngoài hành vi kinh doanh phạm pháp, cơ sở hạ tầng kỹ thuật của Mt.Gox ở trong tình trạng bảo trì kém, công việc mã hóa các trang web không được đầu tư, điều đó có nghĩa là mỗi khi các cơ sở dữ liệu được thay đổi, quá trình được thực hiện qua loa mà không có kiểm tra chặt chẽ.
Barr cho biết những tuyên bố và báo cáo của các cựu nhân viên khác đã góp phần trong việc bắt giữ Karpeles về tội biển thủ công quỹ và “hành vi vi phạm hành chính trong kế toán”.
Khải Thanh, dịch từ Epoch Times