Nhà Trắng được cho là có kế hoạch sa thải Ngoại trưởng Rex Tillerson trong vài tuần tới, người sẽ được đề cử thay thế là ông Mike Pompeo, Giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương (CIA).
Tờ New York Times hôm 30/11 dẫn lời các quan chức cấp cao giấu tên trong chính quyền tiết lộ, Nhà Trắng đã vạch kế hoạch thay thế Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson bằng Giám đốc Cục Tình báo trung ương Mike Pompeo trong vòng vài tuần tới.
Theo các nguồn tin này, người thay thế vị trí giám đốc Cơ quan Tình báo Trung ương (CIA) của ông Pompeo sẽ là Thượng nghị sĩ Tom Cotton. Nghị sĩ Cộng hòa đại diện bang Arkansas này là một đồng minh quan trọng của Tổng thống Donald Trump trong các vấn đề an ninh quốc gia. Ông Cotton đã “đánh tiếng” sẽ đảm nhiệm chức vụ mới, theo các quan chức giấu tên.
Chánh văn phòng Nhà Trắng John Kelly là người vạch kế hoạch chuyển giao và đã thảo luận việc này với các quan chức khác. Theo kế hoạch của ông, việc cải tổ đội ngũ an ninh quốc gia sẽ diễn ra vào thời điểm cuối năm hoặc không lâu sau đó.
Hiện chưa rõ ông củ Nhà Trắng đã đưa ra quyết định cuối cùng với kế hoạch này hay chưa, nhưng ông được cho là không còn hài lòng với Ngoại trưởng Tillerson và nhìn chung là sẵn sàng thay đổi nhân sự ở Bộ Ngoại giao.
Nếu được xác nhận, việc sa thải sẽ chấm dứt thời kỳ lãnh đạo “sóng gió” của ông Tillerson tại Bộ Ngoại giao Mỹ. Ông Tillerson được Tổng thống Trump đề cử giữ chức Ngoại trưởng vào hồi tháng 1. Trong gần 1 năm qua, Ngoại trưởng Tillerson đã nhiều lần bất đồng với ông chủ Nhà Trắng về các vấn đề bao gồm thỏa thuận hạt nhân với Iran, Triều Tiên và mâu thuẫn với các đồng minh Arab. Tổng thống Trump từng công khai chỉ trích nỗ lực ngoại giao của ông Tillerson với Triều Tiên là “phí thời gian”.
Vào đầu tháng 10, truyền thông Mỹ tiết lộ ông Tillerson từng dùng lời lẽ khiếm nhã khi đề cập đến Tổng thống Trump trong một cuộc họp, dẫn đến nhiều đồn đoán về việc ông sẽ từ chức. Tuy nhiên, trong cuộc họp báo được tổ chức vội vã sau đó, cựu Giám đốc điều hành Tập đoàn Exxon Mobile đã xua tan tin đồn và khẳng định ông không có kế hoạch ra đi.
Các cộng sự thân tín của ông Tillerson khẳng định, Ngoại trưởng có ý định làm việc đến hết năm nay vì phẩm giá và danh dự của bản thân. Kể cả nếu trường hợp đó xảy ra, ông Tillerson vẫn sẽ là ngoại trưởng Mỹ có nhiệm kỳ làm việc ngắn nhất trong gần 120 năm qua.
Ban đầu, một vài quan chức trong chính quyền đoán rằng người lên thay ông Tillerson là đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Nikki Haley. Tuy nhiên, giám đốc CIA trở thành người được Nhà Trắng ưa chuộng.
Ông Pompeo gây được ấn tượng tốt với Tổng thống Trump qua các buổi họp báo cáo thông tin tình báo hàng ngày và dần trở thành một cố vấn chính sách đáng tin cậy kể cả với các vấn đề không thuộc trách nhiệm của CIA như y tế.
Tuy nhiên, ông Pompeo cũng hứng không ít chỉ trích từ chính các nhân viên tình báo, những người cho rằng lãnh đạo CIA có quá nhiều mục đích chính trị. Trong khi đó, ông Cotton được cho là người hẫu thuận quan trọng nhất Tổng thống Trump ở Thượng viện trong các vấn đề nhập cư và an ninh quốc gia.
Tú Văn (t/h)