Vụ mất điện lịch sử của tiểu bang Texas đã gióng lên một hồi chuông báo động lên toàn nước Mỹ.
Nguyên nhân khách quan, dĩ nhiên là chẳng ai nghĩ rằng khí hậu Bắc Cực lại có thể tràn đến tận Vịnh Mexico. Cơn bão tuyết kéo dài nhiều ngày đã khiến Texas thậm chí rơi vào tình trạng khẩn cấp. Các đầu giếng đã đóng băng làm cản trở dòng chảy của khí đốt đến các nhà máy điện và các tuabin gió cũng ngừng quay.
Trả lời hãng tin Reuters, giáo sư Jim Blackburn ở trường Đại học Rice (Houston, Texas) đã ước tính 2/3 lượng điện bị mất trong mùa đông đến từ việc thiếu nguồn cung cấp khí đốt tự nhiên, còn lại là do các tuabin gió ngừng hoạt động.
Một hệ quả nữa là nhà máy điện hạt nhân đã không được chuẩn bị trước để đối phó với khí hậu lạnh lẽo như vậy. Điều này dẫn đến hôm thứ Hai, họ đã phải đóng cửa một trong hai lò phản ứng, giảm một nửa công suất phát điện 2.700 megawatt.
Brett Rampal, giám đốc mảng đổi mới hạt nhân tại Lực lượng Đặc nhiệm Không quân Sạch (Clean Air Task Force) cho biết: “Rất hiếm khi nhà máy hạt nhân phải đóng cửa vì các vấn đề thời tiết. Một số thiết bị trong một số nhà máy hạt nhân ở Texas đã không được củng cố thêm để đối phó với thời tiết siêu lạnh, vì đây là điều chưa bao giờ phải thực hiện tại đây”.
Về nguyên nhân chủ quan: Bối cảnh nước Mỹ dưới thời Tổng thống Trump mặc dù đã đạt được độc lập về năng lượng, tuy nhiên việc phục hồi cơ sở hạ tầng lại không được như ý, một phần vì mâu thuẫn với chính sách năng lượng xanh và chống biến đổi khí hậu.
Báo Tuổi trẻ phân tích sâu thêm tình hình ở Texas:
Texas là bang duy nhất ở Mỹ có thị trường điện hoạt động phi điều tiết, khiến giá điện có thể dao động từ 20 đến 9.000 USD cho 1.000 kWh. Mạng lưới điện của bang này do ERCOT (Hội đồng Điện lực tin cậy của Texas) và một vài công ty nhỏ hơn chi phối.
Để cạnh tranh, các công ty sẵn sàng đưa ra những mức giá rẻ hấp dẫn với khách hàng và đánh đổi bằng rủi ro sử dụng cơ sở hạ tầng cũ kỹ thay vì nâng cấp hoặc chuẩn bị dài hạn.
Đáng lo ngại là chính sách năng lượng của chính quyền Biden áp đặt lên Texas hướng đến việc thắt chặt năng lượng hóa thạch sẽ khiến tình hình phức tạp hơn, nếu không có biện pháp thay thế. Bởi tuabin gió và pin mặt trời cũng hoàn toàn bất lực với điều này.
Từ Thức(t/h)