Một trong những nghi phạm bị truy nã gắt gao nhất trong cuộc diệt chủng Rwanda năm 1994 đã bị bắt giữ bên ngoài Paris. Người này là một doanh nhân giàu có, bị buộc tội cung cấp vũ khí cho những kẻ giết người và tuyên truyền thúc đẩy cuộc tàn sát hàng loạt, theo Politico.
Ngày 16/5, cảnh sát Pháp đã bắt giữ Felicien Kabuga, nghi phạm trong cuộc diệt chủng khét tiếng Rwanda giết chết hơn 800.000 người dân tộc Tutsi và người Hutus ôn hòa.
Kabuga, 84 tuổi, bị buộc tội trang bị vũ khí cho quân dân trong cuộc diệt chủng. Trước đó, người đàn ông từng là triệu phú giàu có bậc nhất Rwanda này bị truy nã gắt gao với khoản tiền thưởng 5 triệu USD cho ai giúp bắt được ông.
Trước khi bị bắt, Kabuga đang sống ở thị trấn Asnieres-Sur-Seine, phía bắc Paris dưới tên giả.
Vào năm 1997, Tòa án Hình sự Quốc tế đã truy tố Kabuga về 7 tội danh trong đó có tội diệt chủng và khủng bố.
Các công tố viên người Rwanda cho biết tài liệu tài chính được tìm thấy ở thủ đô Kigali sau cuộc diệt chủng cho thấy Kabuga đã sử dụng các công ty của mình để nhập khẩu số lượng lớn dao rựa dùng để giết người.
Doanh nhân giàu có này cũng bị cáo buộc đã thành lập đài truyền hình Mille Collines nhằm tuyên truyền thông tin sai lệch, kích động thù hận về người dân tộc Tutsi, cũng như đào tạo và tài trợ cho dân quân Interahamwe để tiến hành cuộc diệt chủng.
Kabuga cũng là một người thân cận với cựu Tổng thống Juvenal Habyarimana, người đã tử vong trong một vụ bắn hạ máy bay khơi ngòi cho cuộc diệt chủng kéo dài 100 ngày. Con gái Kabuga đã kết hôn với con trai ông Habyarimana.
Chính quyền Pháp cho biết, việc bắt giữ Kabuga là kết quả của một điều tra chung với Liên Hợp Quốc. Kabuga hiện đang được giam giữ tại Paris và sẽ được chuyển đến Tòa án Quốc tế có trụ sở tại Hague.
“Vụ bắt giữ Kabuga hôm nay là một lời nhắc nhở rằng những người chịu trách nhiệm về tội diệt chủng [cuối cùng] sẽ phải ra tòa, thậm chí là 26 năm sau tội ác của họ”, Serge Brammertz, công tố viên trưởng của Tòa án Hình sự Quốc tế tại Hague nói trong một tuyên bố.
“Đây là một bước quan trọng đối với công lý cho hàng trăm ngàn nạn nhân của cuộc diệt chủng”, Mausi Segun, giám đốc tổ chức Theo dõi Nhân quyền tại châu Phi nói về vụ bắt giữ.
25 năm trước, quốc gia châu Phi Rwanda đã phải chứng kiến hơn 100 ngày diệt chủng kinh hoàng gây ra bởi nhóm dân tộc cực đoan Hutu, cướp đi mạng sống của 800.000 người dân nơi đây.
Sự kiện khởi nguồn từ ngày 6/4/1994, chiếc máy bay chở Tổng thống Rwanda khi đó Juvenal Habyarimana và người đồng cấp Burundi, ông Cyprien Ntaryamira – cùng thuộc dân tộc Hutu – bị bắn hạ bởi rocket. Ngay lập tức, đội cận vệ tổng thống đã ra tay sát hại người dân bộ tộc Tutsi sống gần sân bay ở Kigali vốn có xung đột với người Hutu từ lâu.
100 ngày sau sự kiện trên là khoảng thời gian “nhuốm máu” khi có hơn 800.000 người bị sát hại, trong đó là 300.000 trẻ em. Cuộc thảm sát chỉ chấm dứt khi chỉ huy quân sự người Tutsi Paul Kagame giành được thủ đô Kigali. Hiện nay ông Paul Kagame là Tổng thống của Rwanda.
Thùy Linh (t/h)