Dự án hơn 350 tỷ đồng nâng cấp đập tràn Đô Lương trên sông Lam đang trong quá trình thi công bỗng gặp sự cố, đập bất ngờ bị vỡ, cuốn trôi hơn 40m đập tràn cũ khiến 7.800 hộ dân (gần 25.000 nhân khẩu) mất nước sinh hoạt, gây khô hạn và ảnh hưởng đến 20.000 ha lúa của người dân…
Theo nguồn tin của phóng viên, sự cố trên xảy ra lúc 21h ngày 6/6. Một nhân chứng cho biết, ban đầu từng mảng bê tông nhỏ bị cuốn, 10 phút sau thì cả tảng dài chục mét bị đẩy đi theo dòng nước. Tiếng nước ào ào đổ về hạ du, vòng xoáy rộng cả mét.
Đến khoảng 8h sáng 7/6, khoang số 10, 11 tại đập Bara Đô Lương nằm trên sông Lam bị gãy sập hoàn toàn. Đến chiều cùng ngày (7/6), hơn 10m đập tràn cũ (đập Bara Đô Lương) nằm sát bờ sông có nguy cơ bị cuốn tiếp. Dòng nước vẫn chảy cuồn cuộn qua thân đập bị vỡ…
Theo kết quả thị sát hiện trường của đoàn công tác do Phó chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Hoàng Nghĩa Hiếu dẫn đầu thì sự cố nghiêm trọng trên đã gây nên hiện tượng tụt mực nước đầu kênh dẫn dòng và không đủ lượng nước theo yêu cầu chảy vào kênh chính, dẫn đến nước vào hệ thống thủy lợi Bắc Nghệ An bị thiếu hụt từ 50 – 70%, gây khô hạn vùng Yên Thành, Quỳnh Lưu và Diễn Châu, với tổng diện tích khoảng 20.000 ha lúa đã gieo cấy bị ảnh hưởng.
7.800 hộ dân mất nước sinh hoạt
Qua tìm hiểu của phóng viên thì đập Bara Đô Lương được người Pháp xây dựng từ năm 1933 đến 1937, chiều dài hơn 340m (với 12 khoang tràn, mỗi khoang rộng 23m và một cửa xả cát rộng 21m), có nhiệm vụ ngăn dòng chảy sông Lam, làm nước dâng lên, đổ vào sông Đào phục vụ tưới tiêu cho 4 huyện Đô Lương, Yên Thành, Diễn Châu và Quỳnh Lưu.
Theo thiết kế, trung bình lưu lượng nước đổ về sông Đào đạt 43m3/s. Tuy nhiên, sau sự cố trên thì hiện mực nước sông Đào đã thấp hơn khoảng một mét so với thời điểm ban đầu.
Nhà máy nước Đô Lương nằm trên sông Đào, cấp nước sinh hoạt cho một thị trấn và bảy xã với 7.800 hộ dân (gần 25.000 nhân khẩu) đã phải ngừng hoạt động từ 4h sáng 7/6…
Vỡ đập ‘do công trình đã hỏng sẵn, không phải do thi công’
Trao đổi với phóng viên về sự cố trên, ông Phạm Đình Hạnh, Giám đốc Công ty TNHH Hòa Hiệp (đơn vị thi công đập tràn) cho rằng, nguyên nhân vỡ đập là do “công trình đã hư hỏng sẵn, không phải do thi công”.
“Công trình đã thi công được 193m tràn tự do, 2 cửa xả cát (mỗi cửa 21m). Đoạn gặp sự cố nằm trong đoạn tràn tự do dài 102m sắp thi công. Đá và bêtông được đưa xuống để giảm bớt dòng chảy, sau đó sẽ đóng kè để ngăn dòng, thi công công trình. Trước đây, chúng tôi dự kiến trong hai tháng nữa sẽ thi công xong đoạn này, tuy nhiên lại gặp sự cố“, ông Hạnh cho hay.
Liên quan đến sự việc trên, ông Nguyễn Trường Thành, Chi cục trưởng Thủy lợi Nghệ An cũng nhận định nguyên nhân xảy ra sự cố trên là do công trình đã cũ, sắt hoen gỉ, bêtông bị mủn…
Ông nhận định việc vỡ thân đập cũ không ảnh hưởng tới hạ du sông Lam do mùa này mực nước đang rất thấp. Dự kiến trước ngày 11/6 sự cố sẽ được khắc phục, nguồn nước sẽ trở về sông Đào như cũ nên không ảnh hưởng nhiều tới tưới tiêu.
Dự án nâng cấp đập Bara Đô Lương (thuộc dự án sửa chữa, nâng cấp hệ thống Thủy lợi Bắc Nghệ An) có mức đầu tư hơn 350 tỷ đồng, chủ yếu vay của JICA (Nhật Bản) do Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Nghệ An làm chủ đầu tư. Công trình khởi công từ năm 2019, dự kiến hoàn thành năm 2021.
Vũ Tuấn (t/h)