Nga – NATO chuẩn bị nghênh chiến?

Ba cuộc diễn tập quân sự đã khởi động ở châu Âu hôm 4-5 với sự tham gia của hàng chục ngàn quân nhân đến từ các quốc gia NATO và các nước đồng minh.

Tập trận hàng loạt

Estonia tổ chức cuộc tập trận Siil-2015 lớn chưa từng có, dự kiến kéo dài đến ngày 15-5 với sự tham gia của 13.000 người, gồm khoảng 7.000 lính dự bị cùng thành viên lực lượng phòng vệ tình nguyện Estonia và các lực lượng Mỹ, Anh, Đức, Latvia, Lithuania, Bỉ, Ba Lan, Hà Lan. Riêng lực lượng Mỹ, đang đóng quân ở Estonia để thực hiện sứ mệnh huấn luyện “Atlantic Resolve” (tạm dịch: Giải pháp Đại Tây Dương), góp mặt với 4 xe tăng chiến đấu Abram. Không quân Anh, Bỉ và Đức cùng một số máy bay chiến đấu của NATO cũng tham gia Siil-2015.

Hơn 3.000 binh sĩ Lithuania cũng tập trận Zaibo Kirtis (Ngón đòn chớp nhoáng). Hãng tin Tass dẫn lời thiếu tướng tư lệnh Jonas Vytautas Zukas cho biết cuộc tập trận này chủ yếu rèn giũa khả năng phối hợp giữa quân đội và các lực lượng dân sự chống lại những mối đe dọa bằng cả phương sách quân sự lẫn phi quân sự.

Còn tại Na Uy, NATO và các đồng minh tiến hành cuộc tập trận chống tàu ngầm thường niên “Dynamic Mongoose” (Cầy Mangut năng động) kéo dài 2 tuần với sự có mặt của 5.000 quân nhân đến từ 10 quốc gia NATO và Thụy Điển. Các lực lượng tập trận sử dụng tàu chiến, máy bay, nhiều loại radar, công nghệ phát hiện tàu ngầm, đặc biệt là tàu ngầm của Mỹ, Đức, Thụy Điển.

Hơn 10 tàu chiến và 4 tàu ngầm của NATO tham gia cuộc tập trận đối ngầm “Dynamic Mongoose” ở Na UyẢnh: NATO.INT

Thêm vào đó, theo báo Vzglyad, Mỹ đã di chuyển kỹ thuật quân sự từ TP Varna – Bulgaria đến Georgia để tham gia tập trận “NoblePartner” (Đối tác đáng quý) từ ngày 11 đến 25-5 nhằm nâng cao sự phối hợp giữa các đơn vị Georgia và binh sĩ Mỹ thuộc lực lượng phản ứng nhanh NATO.

Ở chiều ngược lại, Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu ngày 5-5 xác nhận các lực lượng vũ trang nước này đã tiến hành 886 cuộc tập trận với các cấp độ khác nhau trong giai đoạn huấn luyện mùa đông vừa qua.

Căng như chiến tranh lạnh

Làn sóng tập trận nêu trên diễn ra trong lúc căng thẳng giữa Nga và các nước Bắc Âu cũng như khu vực Baltic dâng cao. Gần đây nhất, theo Reuters ngày 4-5, Lithuania đã bắt giữ 1 công dân Nga vì tình nghi làm gián điệp, thu thập thông tin về các nhà lãnh đạo, lực lượng thi hành pháp luật và các cơ quan an ninh nước này.

Vào tuần rồi, Lithuania đã triệu tập đại sứ Nga liên quan đến chuyện tàu chiến Nga làm nhiễu loạn tuyến cáp điện ngầm nối hệ thống điện nước này với Thụy Điển. Trong năm 2014, Lithuania trục xuất 3 gián điệp Nga hoạt động dưới mác nhà ngoại giao và bắt giam 2 công dân Lithuania với cáo buộc cung cấp thông tin mật cho Belarus và Nga.

Ngoài ra, giới chức phương Tây còn tố cáo Nga tăng cường các chuyến bay do thám gần biên giới châu Âu kể từ năm 2013, buộc các thành viên NATO cũng như một số nước khác, như Thụy Điển, phải nhiều lần cử máy bay ngăn chặn. Một quan chức NATO cho biết chỉ trong 3 tháng đầu năm 2015, máy bay khối này đã hơn 100 lần xuất kích để đối phó máy bay Nga khắp châu Âu. Đáp lại, Moscow tuyên bố NATO đã đột ngột đẩy mạnh bay do thám gần biên giới Nga.

Tuần trước, quân đội Phần Lan thừa nhận đã bắn cảnh báo khi một tàu ngầm Nga xuất hiện trong vùng biển gần Helsinki. Sự việc xảy ra vài tháng sau khi Thụy Điển huy động lực lượng lớn nhất kể từ thời chiến tranh lạnh, bao gồm tàu chiến và trực thăng, đến bán đảo Stockholm sau khi có tin tàu ngầm lạ xâm nhập. Sau 20 năm cắt giảm chi tiêu quân sự, Thụy Điển đã tăng thêm ngân sách quốc phòng trong 5 năm tới. Nước này còn đặt 2 máy bay chiến đấu JAS 39C Gripen trong tư thế báo động tại căn cứ không quân kế cận đảo Gotland, đồng thời có kế hoạch tái lập doanh trại quân đội trên đảo như thời chiến tranh lạnh.

Báo The Wall Street Journal ghi nhận các mối đe dọa chiến lược thay đổi là một trong những lý do khiến số lượng tàu ngầm trên thế giới đang gia tăng lần đầu tiên kể từ chiến tranh lạnh.

Tân phát xít bùng nổ ở Ukraine

Hội đàm với người đồng cấp Áo Sebastian Kurz hôm 5-5, Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tuyên bố Nga sẽ làm tất cả để Thỏa thuận Minsk về cuộc khủng hoảng Ukraine được thực thi nghiêm túc. Trong khi đó, lãnh đạo các quận Kyibyshev và Kiev thuộc TP Donetsk cho biết những vụ bắn phá ở địa phương này mấy ngày qua đã làm hơn 350 căn nhà hư hại.

Trong một diễn biến khác, theo báo Vzglyad, bọn tân phát xít trẻ tuổi đã gia tăng đáng kể ở miền Đông và Nam Ukraine do hoạt động tuyên truyền chủ nghĩa quá khích nhắm vào đối tượng vị thành niên có điều kiện nở rộ.

LỤC SAN