Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm 15/7 cho biết Mỹ sẽ ủng hộ những quốc gia tin rằng Trung Quốc đã vi phạm những yêu sách hàng hải của họ ở Biển Đông. Ông cũng nói thêm Mỹ sẽ hỗ trợ thông qua các biện pháp ngoại giao thay vì quân sự.
Phát biểu trong cuộc họp báo ngày 15/7, ngoại trưởng Pompeo tuyên bố: “Chúng tôi sẽ hỗ trợ tất cả những nước nào trên thế giới nhận thấy Trung Quốc vi phạm các yêu sách lãnh thổ hợp pháp, cũng như yêu sách hàng hải của họ”, theo Reuters.
“Chúng tôi sẽ cung cấp cho họ sự hỗ trợ mà chúng tôi có thể, bất kể đó là trong các tổ chức đa phương, trong ASEAN, hay thông qua các phản ứng pháp lý, chúng tôi sẽ dùng tất cả các công cụ có thể”, ông Pompeo nói, đề cập đến 10 thành viên trong Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN).
Trung Quốc đòi yêu sách 90% vùng Biển Đông giàu năng lượng. Tuy nhiên Brunei, Malaysia, Philippines, Đài Loan và Việt Nam cũng tuyên bố chủ quyền một số bộ phận của vùng biển này.
Hôm 13/7, Mỹ đã bác bỏ các yêu sách của Trung Quốc đối với các nguồn tài nguyên ở hầu hết Biển Đông. Đây là lần đầu tiên Mỹ đưa ra lập trường các yêu sách của Trung Quốc ở Biển Đông là “hoàn toàn bất hợp pháp”.
Mỹ từ lâu đã phản đối các yêu sách mở rộng lãnh thổ của Trung Quốc trên Biển Đông và thường xuyên điều tàu chiến tuần tra qua những đường thủy chiến lược để thực thi tự do hàng hải. Tuy nhiên, tuyên bố hôm 13/7 thể hiện một phản ứng cứng rắn hơn.
Greg Poling, một chuyên gia về Biển Đông tại Trung tâm Nghiên cứu Quốc tế và Chiến lược cho biết, tuyên bố mới đã mở đường cho một phản ứng cứng rắn từ Mỹ như thông qua lệnh trừng phạt hoặc có thể tăng sự hiện diện của Hải quân Mỹ ở Biển Đông.
Mối quan hệ Mỹ – Trung gần đây đang ngày càng căng thẳng do hàng loạt vấn đề như chiến tranh thương mại, cách xử lý đại dịch Vũ Hán của Trung Quốc và luật an ninh Bắc Kinh mới áp đặt cho Hồng Kông.
Thùy Linh (Theo Reuters)