Ngày 4/1, Bộ Ngoại giao Mỹ tuyên bố đình chỉ viện trợ an ninh cho Pakistan, đồng thời nhấn mạnh nước này sẽ chỉ được nhận tiền cho tới khi Islamabad có các hành động chống lại 2 nhóm khủng bố Haqqani và Taliban ở Afghanistan.
Theo Reuters, Bộ Ngoại giao Mỹ đã thông báo quyết định này, song từ chối tiết lộ con số viện trợ cho Pakistan bị đình chỉ. Tuy nhiên, một quan chức giấu tên cho biết, các khoản viện trợ mới bị hoãn lại có thể sẽ hơn 255 triệu USD, bao gồm các trang thiết bị quân sự.
Vài tiếng trước tuyên bố đình chỉ viện trợ, Bộ Ngoại giao Mỹ thông báo đặt Pakistan vào danh sách giám sát đặc biệt vì “vi phạm tự do tôn giáo”. Cơ quan do ông Rex Tillerson đứng đầu nhấn mạnh, các quyết định trên cho thấy sự thất vọng của chính quyền Tổng thống Donald Trump với Islamabad.
Nhà lãnh đạo Mỹ cực kỳ không hài lòng và bất mãn khi biết Pakistan, ngoài việc không làm gì để chống lại 2 nhóm khủng bố nói trên, còn tổ chức cho các thành viên của nhóm này nương náu, giúp họ tạo thế đứng tấn công quân đội Mỹ ở Afghanistan, quân đội Afghanistan và các lực lượng khác.
Các quan chức Mỹ tin rằng, đứng đằng sau các vụ tấn công ở Afghanistan là mạng lưới Haqqani – một tổ chức hiện diện ở Pakistan bị Mỹ xem là khủng bố kể từ năm 2012.
Trước đó ngày 2/1, Mỹ cũng tuyên bố đình chỉ khoản viện trợ khoảng 255 triệu USD dành cho Pakistan. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Heather Nauert khi đó nhấn mạnh, Washington sẽ nối lại viện trợ cho Pakistan nếu Islamabad hành động dứt khoát để chống lại hai nhóm phiến quân trên.
“Chúng tôi xác nhận đang tạm ngưng các khoản viện trợ an ninh cho Pakistan cho tới khi có hành động dứt khoát chống lại các nhóm bao gồm Taliban Afghanistan và mạng lưới Haqqani. Chúng tôi cho rằng họ đang làm mất ổn định khu vực, thậm chí đang có ý đồ nhắm tới binh sĩ Mỹ“, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Heather Nauert nói trong cuộc họp báo thường kỳ.
Dưới thời ông Trump, nhiều thông tin bị rò rỉ từ chính quyền cho biết Washington đang cân nhắc lại mối quan hệ với Pakistan. Ngày càng nhiều dấu hiệu cho thấy mối quan hệ giữa hai quốc gia đồng minh không hiệp ước này đang bước vào giai đoạn căng thẳng.
Pakistan giành được quy chế đồng minh với Mỹ dưới thời cựu tổng thống George Bush năm 2004 và được xem là đồng minh ngoài khối NATO quan trọng hàng đầu của Washington. Điều này mở đường cho Islamabad nhận hàng tỉ USD viện trợ từ Mỹ.
Tính đến năm 2017, Pakistan nhận từ Mỹ hơn 33 tỉ USD viện trợ kể từ năm 2002, trong đó có 14 tỉ USD viện trợ quốc phòng.
Căng thẳng giữa Mỹ và Pakistan nảy sinh từ nhiều tháng qua sau khi Tổng thống Trump, trong bài phát biểu về chính sách đối với Afghanistan, đã cáo buộc Pakistan chứa chấp các nhóm cực đoan thường xuyên thực hiện các vụ tấn công qua biên giới nhằm vào binh sĩ Mỹ và Afghanistan, đồng thời cảnh báo quan hệ đối tác giữa hai nước sẽ bị hủy hoại nếu điều này tiếp diễn. Hồi tháng 12/2017, Tổng thống Mỹ cũng ngụ ý về khả năng sẽ cắt viện trợ nước ngoài cho Pakistan.
Tuy nhiên, Pakistan bác bỏ cáo buộc rằng nước này cung cấp nơi trú ẩn an toàn cho các phần tử khủng bố và tuyên bố sẽ cho cả thế giới biết “sự thật”.
Tú Văn (t/h)