Kể từ khi đại dịch bùng phát tại Vũ Hán vào cuối 2019, Covid-19 đã gây nên vấn đề nghiêm trọng, mà theo các nhà kinh tế học nhận định đó là thế “tam nan”. Nghĩa là, những khó khăn trong việc cân bằng những đánh đổi không thể tránh khỏi giữa bảo vệ sức khỏe cộng đồng, duy trì nền kinh tế và đảm bảo tự do cá nhân.
Tại Hoa Kỳ và nhiều khu vực châu Âu, một số người đã thể hiện sự hoài nghi về quá trình phát triển nhanh chóng của hàng loạt dự án vaccine phòng Covid-19. Họ cho rằng, đây có thể sẽ là một trở ngại để đạt được miễn dịch cộng đồng, vì sự thiếu niềm tin của công chúng, có thể sẽ buộc một số chính phủ phải nỗ lực và tạo sức ép rất lớn, nhằm khiến người dân tuân thủ tiêm vaccine.
Nhận thức được vấn đề này, các nhà hoạch định chính sách và các nhà kinh tế đang nỗ lực, để xác định chuẩn xác những đánh đổi phù hợp giữa sức khỏe cộng đồng, tình trạng kinh tế và tự do cá nhân.
Một số nhà phân tích đã nhận định, những mâu thuẫn trong việc ưu tiên giữa ba khía cạnh này là “tam nan” của đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, việc giải quyết những xung đột này có tác động vô cùng quan trọng đối với triển vọng kinh tế năm 2021, và với việc thị trường tài chính Mỹ đang ngày một suy thoái trở lại trong Quý IV. Vì vậy, suy đoán về thời gian và khả năng phục hồi đã bị đẩy lùi sang năm 2021 và 2022.
Để đảm bảo điều này, thì thời gian triển khai vaccine Covid-19 đóng vai trò vô cùng quan trọng. Nhưng có một vấn đề khác, liên quan chặt chẽ hơn đến khía cạnh “tự do cá nhân” của “tam nan” mà các nhà dịch tễ học, và các nhà hoạch định chính sách có thể đã xem nhẹ, đó là nghi vấn về niềm tin của công chúng vào vaccine phòng bệnh.
Hàng loạt các nghiên cứu trong thị trường tài chính đã đưa ra những đánh giá chi tiết về vấn đề này. Tập đoàn ngân hàng tư nhân – Deutsche Bank đã công bố một biểu đồ phân tích chỉ số mong đợi vaccine, cùng với các ý kiến xoay quanh việc tiêm vaccine có thật sự “bắt buộc” hay không.
Kết quả của cuộc thăm dò ý kiến rất rõ ràng:
- Tại Hoa Kỳ, hơn 2/3 dân số nhận thấy việc tiêm vaccine Covid-19 nên là hình thức tự nguyện.
- Chỉ có một tỷ lệ nhỏ người dân Mỹ muốn tiêm vaccine trong tháng đầu tiên, ngay khi phân phối rộng rãi phương thuốc.
- Còn lại, đa phần người dân đều khẳng định sẽ cân nhắc, có thể họ lo ngại hơn về việc khi nào nền kinh tế được mở cửa trở lại hơn là khi nào họ có thể được tiêm phòng.
Đương nhiên, các ý kiến trên có thể sẽ thay đổi đáng kể, nếu có động thái bất ngờ xảy ra từ thời điểm này đến khi Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) bắt đầu xem xét các sản phẩm vaccine của Pfizer, để phê duyệt giấy phép sử dụng khẩn cấp.
Giống như nhận định từ John Authers của tờ Bloomberg: Mọi thứ đều chưa thể khẳng định ngay lúc này được. Anh nói thêm,“cũng có thể hình dung được rằng, có vấn đề gì đó xảy ra với an toàn vaccine hoặc quy trình sản xuất. Nói một cách chính xác nhất là đang xuất hiện vấn đề “chần chừ về vaccine”. Trên khắp thế giới, nhiều người đang lưỡng lự về việc tiêm vaccine. Đây là kết quả của các cuộc khảo sát được tiến hành ở Hoa Kỳ và Tây Âu cho Deutsche Bank. Họ cho rằng, các chính trị gia có thể sẽ buộc phải tiến hành tiêm chủng bắt buộc, điều này có thể khiến tình hình chính trị của năm 2021 trở nên vô cùng nguy hiểm”.
Authers chia sẻ, một biểu đồ khác từ Deutsche Bank cho thấy, thái độ của người dân về vaccine trên khắp châu Âu hầu hết tương tự như ở Mỹ. Trong đó Anh nhìn chung có tỷ lệ chấp nhận tiêm vaccine cao hơn.
Trong tuần qua, bác sĩ Anthony Fauci đã lên tiếng gay gắt hơn về những hoài nghi với vaccine. Ông nhận định, những hoài nghi đối với vaccine là “mối nguy nghiêm trọng” đối với sức khỏe cộng đồng. Trong bối cảnh hàng triệu người dân Mỹ sắp phớt lờ các chỉ thị của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh, để đi thăm gia đình và bạn bè của mình, bất chấp tình hình dịch bệnh nghiêm trọng vẫn đang diễn ra.
Có phải sau gần một năm xảy ra đại dịch tồi tệ nhất của thế kỷ, thái độ của công chúng trước những mối nguy mà COVID-19 gây ra đang trở nên lỏng lẻo hơn, hay là do bác sĩ Anthony Fauci đang làm quá vấn đề lên, áp đặt tâm lý nhằm thúc giục người dân tiêm vaccine?
Tác giả: Tyler Durden
Bài viết thể hiện quan điểm của tác giả, không nhất thiết là quan điểm của BBT Tinhhoa.net
Việt Anh