Hồ Bà Dương được ví như ‘quả thận’ đóng vai trò điều phối nước, nhưng ảnh hưởng của nắng nóng kỷ lục đã khiến hồ nước ngọt lớn nhất Trung Quốc này cạn trơ đáy, hòn đảo hơn 1.000 năm tuổi giữa hồ lộ ra hoàn toàn.
Đảo Lạc Tinh Đôn giữa hồ Bà Dương. Video: SCMP
Hồ Bà Dương nằm giữa vùng đồi núi hiểm trở của tỉnh Giang Tây, là hồ nước ngọt lớn nhất Trung Quốc với diện tích 4.400km2, hiện đang đối mặt với mùa khô đến sớm nhất trong lịch sử.
Theo đó, ngoài vai trò điều phối dòng nước sông Dương Tử ở tỉnh Giang Tây, hồ Bà Dương còn có nhiệm vụ đón nước lũ vào mùa hè ẩm ướt, sau đó rút đi vào mùa thu và mùa đông khô hanh.
Năm nay, nắng nóng kỷ lục trên khắp lưu vực sông Dương Tử kéo dài hơn 70 ngày. Hồ nước Bà Dương đã thu nhỏ sớm hơn thông thường và hiện diện tích chỉ bằng 1/5 so với cách đây vài tháng.
“Năm ngoái hồ vẫn còn nước, trong khi năm nay lại quá khô hạn. Tôi không biết chuyện gì đã xảy ra”, ông Zhang Daxian, một người dân kiếm sống trên hồ, chia sẻ.
Cũng vì lượng nước hạ sâu, hòn đảo Lạc Tinh Đôn với niên đại hơn 1.000 năm giữa hồ đã lộ rõ hoàn toàn. Giờ đây, bao quanh đảo là đất khô nứt nẻ vào cỏ dại thay vì nước.
Đảo Lạc Tinh Đôn trước kia từng được dùng như ngọn hải đăng để dẫn đường cho tàu thuyền qua lại, nhưng ngày nay nó làm nhiệm vụ theo dõi mực nước.
Ngày 24/08, người dân và du khách thậm chí có thể đi bộ dưới đáy hồ khô cạn, xung quanh là xác trai và cá chết. Bất chấp nước cạn, dòng du khách vẫn đổ về đây, ngắm nhìn khoảnh khắc đảo hơn 1.000 năm lộ diện giữa đám cỏ dại mọc phủ kín lòng hồ.
Được biết, việc hồ Bà Dương thu nhỏ cũng ảnh hưởng tới hoạt động đường thủy và nguồn cung cấp nước uống của những cộng đồng dân cư gần đó. Nhà chức trách đã xả nước từ hồ chứa ở Tam Hiệp và Đan Giang Khẩu để giảm bớt tình trạng thiếu nước ở hạ nguồn.
Tuy nhiên, Du Lei, kỹ sư trung tâm cảm biến từ xa của Bộ Tài nguyên thiên nhiên, cho biết mực nước hồ vẫn tiếp tục hạ dần. Một số sông nhỏ cung cấp nước cho hồ đã khô cạn hoàn toàn.
Nhu cầu cao đối với vật liệu xây dựng như thủy tinh và bê tông đã khiến hồ Bà Dương trở thành nguồn khai thác cát. Hoạt động này góp phần khiến mực nước hồ hạ thấp bất thường trong những thập kỷ gần đây.
Theo truyền thông nước ngoài, hồ Bà Dương là hồ nước ngọt có diện tích bề mặt rộng nhất Trung Quốc với chiều dài nam – bắc đạt 173km, chiều rộng hướng đông – tây đạt 74km, mực nước sâu trung bình 8,4m.
Hồ nước ngọt này thông ra sông Trường Giang, vào đời nhà Đường, hồ từng đạt kích thước kỷ lục với diện tích bề mặt lên đến 6000km2.
Không chỉ đóng vai trò điều phối nước, Hồ Bà Dương còn là khu bảo tồn thiên nhiên cấp quốc gia, nơi ở của hơn 300 loài chim di cư bao gồm sếu Siberia cực kỳ nguy cấp. Ước tính, vào mùa đông sẽ có khoảng 90% quần thể loài sếu Siberia di cư tới hồ để trú ẩn.
Ngoài ra, hồ Bà Dương còn là môi trường sống của loài cá heo nước ngọt quý hiếm có tên jiangzhu…
Theo Reuters