Lần đầu tiên trong lịch sử, các hợp đồng dầu thô WTI đã giảm hơn 100%, xuống gần -38 USD/thùng, khiến hàng trăm doanh nghiệp kinh doanh và khai thác dầu mỏ của Mỹ và nhiều nước rơi vào nguy cơ phá sản do phải trả thêm tiền cho khách hàng.
Một trong những thông tin kinh tế gây “sốc” nhất hôm qua, ngày 20/04 là việc giá dầu giao tháng 5 xuống đến mức âm. Khái niệm kinh tế “giá âm” được hiểu là mức giá khi thị trường bán buôn một mặt hàng (như dầu mỏ) ở tình trạng cung vượt quá cầu.
Đây là phiên giảm mạnh kỷ lục kể từ khi các số liệu về biến động giá được ghi nhận vào năm 1983. Và theo dữ liệu từ Dow Jones Market, đây cũng là mức giá đóng cửa thấp kỷ lục mọi thời đại.
Tình trạng sụt giảm kinh tế và nhu cầu tiêu thụ dầu trên phạm vi toàn cầu đã dẫn tới việc dư thừa khoảng 20 triệu thùng dầu/ngày trên thị trường dầu mỏ, khiến các kho chứa dầu bị tràn. Về lý thuyết, điều này buộc các nhà sản xuất dầu mỏ phải chi tiền cho khách hàng để họ mua dầu mỏ của mình, dẫn đến bi kịch là giá dầu mỏ giảm xuống mức dưới 0 USD/thùng.
Trước đó, Saudi Arabia, Nga và các nhà sản xuất dầu lớn khác đã chạy đua để đàm phán một thỏa thuận nhằm ngăn chặn sự sụp đổ lịch sử của giá dầu. Tuy nhiên, những nỗ lực này vẫn là quá ít ỏi và muộn màng khi phải đối mặt với sự sụp đổ của 1/3 nhu cầu tiêu thụ trên thế giới.
Hàng trăm doanh nghiệp kinh doanh, khai thác dầu mỏ của Mỹ và nhiều nước rơi vào nguy cơ phá sản
CNN cho biết hàng trăm công ty dầu mỏ Mỹ đang rơi vào nguy cơ phá sản. Hầu hết đại gia dầu mỏ đều vay nợ lớn trong giai đoạn trước. Và một số trong nhóm này có thể sẽ không thể sống sót trong đợt suy giảm giá dầu lịch sử này.
Theo Rystad Energy, nếu giá dầu ở mức 20 USD một thùng, 533 công ty sản xuất và khai thác dầu mỏ của Mỹ sẽ phải đệ đơn xin phá sản vào cuối năm 2021.
Tổ chức này cũng dự báo, nếu giá dầu duy trì mức 10 USD/thùng, hơn 1.100 công ty sẽ phá sản. “Ở giá 10 USD/thùng, hầu như mọi công ty dầu đang mang nợ của Mỹ sẽ phải đệ đơn phá sản hoặc xem xét các lựa chọn chiến lược”, Artem Abramov từ Rystad Energy cho biết.
Trong khi đó, hợp đồng dầu thô WTI giao tháng 6 diễn biến tích cực hơn, chỉ giảm xuống còn 20,43 USD/thùng. Tuy nhiên, khoảng cách giá giữa hợp đồng 2 tháng này vẫn lớn nhất từ trước tới nay, lên tới 60,76 USD/thùng.
Liên quan đến vấn đề này, Giám đốc điều hành chiến lược về năng lượng toàn cầu tại RBC Capital Markets, Michael Tran cho rằng, rất khó để hạn chế giá dầu xuống mức tệ hơn trong thời gian tới.
Nguyên nhân giá dầu giảm mạnh xuống dưới 0 USD/ thùng
Kênh truyền hình CNN cho biết nhu cầu dầu mỏ của thế giới là khoảng 100 triệu thùng/ngày. Tuy nhiên, đại dịch Vũ Hán đã đánh sập nhiều nền kinh tế lớn, dẫn tới nhu cầu tiêu thụ dầu sụt giảm mạnh.
Thêm vào đó, sự phá vỡ các thỏa thuận ban đầu của OPEC+ và việc các nhà sản xuất dầu mỏ trên thế giới liên tục gia tăng sản lượng khai thác, trong khi kho chứa dầu không còn chỗ trống vì nhu cầu đi lại giảm đã tác động tiêu cực hơn nữa lên giá dầu.
Một nguyên nhân khác đến từ tâm lý các nhà đầu tư, giá dầu tháng 5 tụt giảm xuống sâu dưới mức âm là do tâm lý lo sợ của các nhà đầu tư khi ngày đáo hạn hợp đồng dầu thô trong tháng 5 đã quá gần, tức ngày 21/4. Điều này dễ dẫn đến tâm lý hoảng sợ, và hậu quả là việc đổ xô bán tháo, để tránh phải vận chuyển dầu thô trong bối cảnh các nước không có không gian lưu trữ.
Dấu hiệu suy yếu của giá dầu thô len lỏi khắp mọi ngóc ngách của thị trường
Thực tế, dấu hiệu của sự suy yếu đã hiện hữu ở khắp nơi. Trước phiên giao dịch ngày 20/4, một số loại dầu ở Texas giao dịch ở mức 2 USD/thùng. Tại châu Á, các ngân hàng cũng không muốn cho các thương nhân dầu mỏ vay thêm vì lo sợ nguy cơ vỡ nợ.
Tại New York, giá dầu West Texas Middle giao tháng 5 giảm xuống mức -40,32 USD/thùng. Theo Ngân hàng Dự trữ Liên bang St. Louis, giá này thấp hơn nhiều so với mức thấp nhất trước đây, kể từ thống kê năm 1946, ngay sau Thế chiến thứ II.
Các kho dự trữ dầu thô tại Cushing, Trung tâm lưu trữ và điểm giao hàng quan trọng của hợp đồng dầu West Texas Middle, đã tăng 48% lên gần 55 triệu thùng kể từ cuối tháng 2. Theo Cơ quan Thông tin Năng lượng, trung tâm này có khả năng lưu trữ 76 triệu thùng vào ngày 30/9 tới.
Lương Phong (t/h)