Theo Đông y, dưỡng sinh trong mùa hè đặc biệt phải chú ý đến dương khí. Khi mồ hôi tiết ra nhiều để điều hoà thân nhiệt có thể khiến tà khí dễ xâm nhập vào trong, từ đó sẽ làm tổn hại dương khí.
Đông y cho rằng, dưỡng sinh trong mùa hè đặc biệt phải chú ý đến dương khí, chỉ một chút bất cẩn cũng có thể ảnh hưởng đến dương khí. Mùa hè thường bao gồm 6 tiết khí: lập hạ, tiểu mãn, mang chủng, hạ chí, tiểu thử và đại thử. Vào mùa hè khí trời rất nóng, dương khí vượng nhất trong năm, vì vậy quá trình trao đổi chất trong cơ thể người cũng diễn ra mạnh mẽ, dương khí phát ra ngoài, âm khí tiềm phục ở trong.
Dưới đây là 6 điều cần chú ý :
1. Ở trong phòng máy lạnh thời gian dài
Trong thời tiết nóng bức của mùa hè, các phòng máy lạnh đã trở thành nơi yêu thích của mọi người. Đáng chú ý là có một số nơi như các tòa cao ốc, điều hòa tổng để nhiệt độ rất thấp, nên khi đi ra môi trường bên ngoài thì chênh lệch nhiệt độ rất lớn. Mùa hè nóng, lỗ chân lông giãn nở, nên ngay khi đổ mồ hôi mà liền vào phòng máy lạnh sẽ khiến khí bảo vệ cơ thể không ổn định và gây tổn thương đến dương khí.
Nếu phải làm việc thường xuyên trong phòng máy lạnh, bạn nên chuẩn bị một chiếc áo khoác mỏng để giữ ấm phần lưng và bụng, cũng không nên để nhiệt độ chênh lệch với bên ngoài quá nhiều, tốt nhất nên duy trì ở mức 25 – 26 độ C.
2. Ăn trái cây lạnh
Mùa hè có rất nhiều loại trái cây mang đến cảm giác giải khát, đặc biệt là dưa hấu. Dưa hấu có tác dụng lợi tiểu, giải độc và thanh nhiệt. Mùa hè lạnh mà dưa hấu để trong tủ mát sẽ khiến người ta muốn ăn nhiều. Tuy nhiên, nếu ăn dưa hấu lạnh như vậy nói riêng và các loại trái cây để lạnh khác nói chung, sẽ dễ làm tổn thương tỳ vị, cũng làm ảnh hưởng đến dương khí.
3. Uống nhiều đồ lạnh
Ngoài việc ăn dưa hấu, mùa hè mọi người cũng cũng thích uống đồ lạnh. Kem đã trở thành món ăn được yêu thích nhất, nam giới thường xuyên đặt bia vào tủ lạnh hoặc thêm đá khi uống. Điều đáng nói là khi uống quá nhiều đồ lạnh sẽ làm tổn hại dương khí bên trong thân thể, từ đó gây bệnh, chẳng hạn như đau họng, đau bụng… Thêm nữa, mùa hè có không ít người thích ăn chè đỗ xanh. Nhưng đỗ xanh thuộc sản phẩm hàn ẩm, không nên ăn quá nhiều, đặc biệt là với những người bị tỳ hư.
4. Uống trà đá
Nhiều người thích uống trà đá mùa hè để giải khát và giải nhiệt trong mùa hè. Nhưng bản chất trà đá là hàn mát, do đó khi cơ thể cần giải nhiệt thì có thể uống trà đá để giải nhiệt, còn khi không có nhiệt mà uống trà đá sẽ tổn thương đến dương khí. Vì vậy cũng không nên quá lạm dụng trà đá.
5. Thức đêm trường kỳ
Thời gian dương khí vượng nhất của con người là từ 11 giờ đêm đến 3 giờ sáng, nếu thời gian này bạn vẫn thức và không ngủ, thì lâu ngày sẽ ảnh hưởng đến dương khí và gây hại cho sức khỏe của gan. Do đó, vào mùa hè nên chú ý không thức khuya, tốt nhất là ngủ trước 11 giờ đêm.
6. Suy nghĩ nhiều
Các sách Trung Y cổ đã chỉ ra rằng, suy nghĩ quá nhiều có thể dẫn đến tỳ hư, từ đó dần dần dẫn đến huyết hư, âm hư, cũng sẽ khiến dương hư và dương khí tuyệt. Những người suy nghĩ nhiều thường đêm ngủ không ngon giấc, dễ bị chi phối bởi các cảm xúc tiêu cực như đau buồn, lo âu và trầm cảm.
Theo Tây Y, cảm xúc tiêu cực này sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến chức năng của vỏ não, hệ miễn dịch, hệ nội tiết; đặc biệt là hệ tiêu hóa bị ảnh hưởng nhanh nhất và chịu hậu quả nặng nhất. Do đó, tốt nhất nên tránh suy nghĩ quá nhiều và có thể tìm đến các phương pháp vận động nhẹ nhàng để có giấc ngủ ngon hơn.
Theo trithucvn