Vào hôm nay, ngày 23/10, Quốc hội sẽ dành cả ngày để thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự án Bộ luật Lao động (sửa đổi), đặc biệt là việc không tăng thêm giờ làm.
Trao đổi bên hành lang Quốc hội, Đại biểu Bùi Sỹ Lợi – Phó Chủ nhiệm Ủy ban Về các vấn đề xã hội của Quốc hội phân tích, mong muốn của Chính phủ là những ngành nghề thực sự có yêu cầu cho xuất khẩu mà không làm cả năm thì cho tăng giờ.
Tại các phiên họp trước của Ủy ban Thường vụ Quốc hội đều không tán thành việc mở rộng khung giờ làm thêm tăng 100 giờ/năm so với hiện hành. Hiện tại giờ làm thêm tối đa là 300 giờ/năm. Bởi làm thêm liên tục 50 giờ là sức khỏe sẽ rất có vấn đề. Vì vậy, 40 giờ là tột đỉnh rồi”, Đại biểu Lợi nhấn mạnh.
“Nhưng việc này Chính phủ phải báo cáo thật cụ thể trước Quốc hội để các đại biểu thấy rằng việc làm thêm này không phải là đại trà.Vì khi chúng ta trình mà không làm rõ nên người lao động nghĩ rằng, kéo dài thời gian làm thêm đồng nghĩa với việc tăng cường độ lao động, dẫn đến ảnh hưởng sức khỏe của người lao động, khiến họ kiệt sức”, Đại biểu Bùi Sỹ Lợi nói.
Theo ông Lợi: “Việc tăng giờ làm thêm chỉ tập trung ở 4 ngành trọng điểm: da giày, dệt may, thủy sản và điện tử. Những người làm thêm họ phải đồng thuận, trên cơ sở chủ sử dụng lao động yêu cầu, nhưng nếu NLĐ không có sức khỏe, không muốn thì không ai ép buộc được. Ai cần thì làm thêm, và khi làm thì phải được trả lương, được nghỉ bù…”
Một vị Ủy viên Ủy ban bàn về các vấn đề xã hội của Quốc hội nhấn mạnh: “Dứt khoát không đặt vấn đề tăng thời gian làm thêm. Trong suốt thời gian vừa qua, Ủy ban các vấn đề xã hội của Quốc hội với tư cách là cơ quan thẩm tra chưa bao giờ ủng hộ việc tăng thời gian làm thêm. Đó là vì để đảm bảo sức khỏe, an toàn lao động cho NLĐ”.
Nói thêm về lý do vì sao không khống chế giờ làm thêm theo năm mà phải khống chế cả theo tuần, theo tháng, ông Lợi cho rằng, phải quy định như vậy giống như một tấm lưới bảo vệ người lao động.Thực tế không chỉ chủ lao động mà cả người lao động cũng muốn làm thêm vì tiền lương không đủ sống, nhưng pháp luật phải quy định để đảm bảo sức khỏe cho người lao động.
Đại biểu Bùi Sỹ Lợi chia sẻ: “Người lao động có khi cũng vì đồng tiền mà chạy theo. Tôi đi Bình Dương thấy rất đau lòng, công nhân thì gầy gò, ốm yếu nhưng vẫn xin được làm thêm giờ dù không bảo đảm sức khỏe. Nhưng như vậy, chẳng khác nào người lao động lúc trẻ bỏ sức ra kiếm tiền, già lại phải bỏ tiền mua sức khỏe”.
Ông Lợi cho biết, về quy định tăng tuổi nghỉ hưu thì chủ yếu là công, viên chức, đừng nghĩ rằng kéo dài tuổi nghỉ hưu là chiếm chỗ của lớp trẻ, là vì lộ trình rất chậm. 3 tháng mỗi năm đối với nam và 4 tháng mỗi năm đối với nữ, có nghĩa là đến năm 2028 mới có nam giới đầu tiên về hưu ở tuổi 62 và 2035 mới có người phụ nữ đầu tiên nghỉ hưu vào tuổi 60.
“Hiện nay chúng ta đã vào thời kỳ cung lao động thấp hơn cầu. Năm 2014, mỗi năm chúng ta có 1,2 triệu người bước vào độ tuổi lao động và tham gia vào thị trường lao động, nhưng đến nay chúng ta chỉ có khoảng 400.000 người thôi, con số này giảm xuống cực kỳ mạnh. Như vậy là do quá trình kế hoạch hóa gia đình của chúng ta trong 20 năm qua luôn giữ ở mức sinh thay thế với tỷ lệ 2,1 con trên một phụ nữ. Cho nên đến nay sau 20 năm, chúng ta thiếu lực lượng lao động. Đối với những lao động làm việc trực tiếp, lao động trong hầm lò, nặng nhọc không nâng tuổi nghỉ hưu… mà chỉ nâng trong nhóm những lao động gián tiếp…”, ông Lợi nói.
Vấn đề nữa được ông Lợi nhắc đến đó là Chính phủ trình lần đầu đề xuất có thêm một ngày nghỉ lễ trong năm vào ngày 27/7. Nhưng khi các đại biểu phát biểu thì Chính phủ xin rút. Đến giờ, rất nhiều đoàn ĐBQH cho rằng cần có thêm một ngày nghỉ lễ và nhiều người đề xuất lấy ngày 28/6 -ngày Gia đình Việt Nam.
Hà My (t/h)