Mặc dù mã thấy có vỏ ngoài đen đúa, chứa nhiều chất có hại nhưng phần ruột trắng lại rất giàu các chất dinh dưỡng, được Đông y đánh giá là một loại thuốc quý có tác dụng “toàn năng” với sức khỏe.
Củ mã thầy còn được gọi là củ năng, là một loại củ mọc dưới nước to bằng củ hành, bên ngoài mang lớp vỏ màu nâu đen.
Theo Đông Y, vì có tính lạnh nên mã thầy không thích hợp với những người có thể chất hoặc bệnh lý thuộc thể hư hàn, biểu hiện bằng các triệu chứng như sợ lạnh, tay chân lạnh, hay đau bụng khi ăn đồ sống lạnh, đại tiện lỏng hoặc nát, dễ bị cảm lạnh, ăn kém tiêu…
Củ mã thầy thường được nhiều người ăn sống như trái cây, điều này rất nguy hiểm bởi bạn có thể nhiễm ấu trùng sán. Nguyên do là vì loại cây mọc dưới nước – nơi trú ngụ, đẻ trứng của các loại sán lá, sán ký sinh trong cơ thể con người hoặc động vật trứng sán theo phân ra ngoài phân bố trong nước và nở thành ấu trùng.
Một thời gian sau ấu trùng sán lá ra khỏi ống dệt bám vào củ mã thầy vì vậy khi chúng ta ăn sống củ mã thầy, thì các loại sán sẽ theo đường miệng đi vào cơ thể chúng ta sẽ gây nên các bệnh về đường ruột.
Ngoài ra, vỏ mã thầy tập trung rất nhiều chất có hại cho cơ thể, có thể gây ra một số loại bệnh. Vì vậy khi ăn củ mã thầy sống hay dùng để chế biến món ăn đều phải gọt vỏ thật kỹ và rửa sạch.
Lý do củ mã thầy được xem là thực phẩm “toàn năng”
Mặc dù vỏ ngoài đèn đúa, có hại là vậy nhưng phần ruột trắng của mã thầy lại được Đông y đánh giá cao và gọi đây là “loại củ toàn năng”.
Nghiên cứu cho thấy, củ mã thầy có thể giúp cơ thể trao đổi chất và điều chỉnh cùng lúc 3 chất quan trọng trong cơ thể là lượng đường, chất béo và protein, điều tiết axit. Đây cũng là món ăn vặt phù hợp cho trẻ em, người cao tuổi.
Trong quá khứ, củ mã thầy đã được sử dụng như một loại thuốc quý. Nhiều phương thuốc cổ đại được đề cập rằng củ mã thầy có tác dụng “nhuận tràng, thông tiện, thanh đờm, loại bỏ ẩm ướt”. Đây cũng là thực phẩm giàu cellulose, vì thế mà khi ăn nếu nhai lâu ta sẽ thấy bã khô.
1. Thanh nhiệt, tiêu đờm
Theo Đông y, mã thầy tính hàn, có tác dụng thanh nhiệt phổi, tiêu đờm hiệu quả. Do chứa chất dinh dưỡng phong phú, tốt cho người mắc chứng âm hư, phổi nhiệt, ho nhiều. Đây cũng là vị thuốc quý làm giảm triệu chứng nôn ra chất lỏng sau khi ăn, sốt và ho có đờm.
2. Giải khát, bù nước
Củ mã thầy vừa trắng vừa ngậy, khi ăn vào miệng có cảm giác ngọt mát, giàu nước và độ ẩm, có thể làm dịu những cơn khát nhanh chóng. Sau khi ăn mã thầy sẽ có cảm giác thư giãn, đầu óc giảm căng thẳng, đồng thời làm giảm các cơn đau tức ngực, mệt mỏi.
3. Giải độc, lợi tiểu
Do chứa nhiều nước nên ăn mã thầy có tác dụng lợi tiểu, từ đó mang lại hiệu quả giải độc thông qua tiểu tiện thuận lợi, tốt cho những người mắc các bệnh về nhiễm trùng đường tiết niệu, làm mát và giải độc máu.
4. Thông ruột, nhuận tràng
Củ mã thầy được đánh giá là thực phẩm rất giàu protein thô, nguồn tinh bột dồi dào có thể thúc đẩy nhu động ruột, thông ruột và nhuận tràng rất tốt. Từ đó, có thể được dùng để điều trị các triệu chứng của táo bón.
5. Chống tắc, tiêu viêm
Củ mã thầy tính hàn vị ngọt, khi ăn vào sẽ tốt cho phổi, dạ dày, giảm tắc, tiêu viêm, thông dạ dày và hệ thống tiêu hóa nhanh chóng. Đây cũng là món ăn vặt giúp người mệt mỏi chán ăn trở nên ngon miệng hơn.
6. Kháng khuẩn, diệt nấm
Nghiên cứu cho thấy, củ mã thầy chứa các chất như Staphylococcus aureus, Escherichia coli, Pseudomonas aeruginosa nên thường được Đông y sử dụng để ngăn ngừa cảm lạnh, viêm amiđan, viêm phổi, nhiễm trùng huyết, nhiễm trùng đường tiết niệu có hiệu quả điều trị tốt.
Một số cách chế biến mã thấy tốt nhất
– Nước uống mã thầy: Dùng 8 củ mã thầy làm thành nước ép, pha vào một chút nước ấm và uống hàng ngày như nước trà. Món này có tác dụng thanh nhiệt giảm âm hư, phòng chống ung thư, có tác dụng tốt trong việc giảm sự phát triển của các tế bào ung thư ác tính ở thực quản, vòm họng, phổi, dạ dày.
– Cháo mã thầy, đương quy, lúa mạch: Chuẩn bị khoảng 15g đương quy, 30g mã thầy, 100g bách hợp tươi, 100g lúa mạch. Tất cả nhấu thành cháo và ăn khi nóng ấm.
Món cháo này có tác dụng thanh nhiệt giải độc, hoạt huyết, giảm đau, kiện tì lợi ẩm. Đặc biệt tốt cho những người đau sưng họng do viêm, ho sốt, mệt mỏi, khát nước, táo bón, bệnh nhân ung thư.
Theo Soha.vn