Hôm 19/9, cảnh sát Cộng hòa Dân chủ Congo đã đụng độ với người biểu tình tuần hành phản đối Tổng thống Joseph Kabila tại thủ đô Kinshasa, khiến 17 người thiệt mạng và thúc đẩy sự đe dọa áp đặt thêm lệnh trừng phạt từ Mỹ.
Hôm Thứ Hai (19/9), hàng ngàn người đã xuống đường biểu tình trong bối cảnh áp lực trong nước và quốc tế gia tăng về việc ông Kabila rời nhiệm sở vào tháng 12.
Phe đối lập cáo buộc Tổng thống Kabila tìm cách gia hạn thời gian cầm quyền một cách vi hiến bằng cách trì hoãn bầu cử. Phe ủng hộ Tổng thống đã bác tố cáo này.
Bộ trưởng Nội vụ Evariste Boshab cho hay, trong số 17 người thiệt mạng có 3 cảnh sát, đồng thời lên án “việc sử dụng bạo lực để kích động rối loạn và bất ổn“.
Thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon đã xác nhận số người chết và kêu gọi lực lượng an ninh quốc gia Congo kiềm chế.
Hôm 19/9, nhân chứng của Reuters cho biết, một đám đông đã đốt thi thể một cảnh sát ở ngoại ô Kinshasa trong một hành động rõ ràng để trả đũa việc cảnh sát nổ súng.
Đám đông giận dữ đã đốt văn phòng của các chính trị gia trung thành với Kabila và xé poster khổng lồ của tổng thống này, họ hô to bằng tiếng Pháp: “Đây là sự kết thúc của ông” và “Chúng tôi không cần ông“.
Các nhóm nhân quyền báo cáo hàng chục vụ bắt giữ người biểu tình và các nhà báo tại thủ đô cũng như ở Goma và Kisangani, nơi cũng diễn ra các cuộc tuần hành chống chính phủ.
Cuộc tuần hành hôm Thứ Hai diễn ra do người biểu tình tức giận việc ủy ban bầu cử yêu cầu tòa án hiến pháp trì hoãn bầu cử tới năm 2017. Trong khi lẽ ra hôm 19/9 là ngày tiến trình bầu cử Congo phải được khởi sự để chuẩn bị cho cuộc bầu cử tháng 11 tới đây.
Quốc gia rộng lớn giàu khoáng sản ở Trung châu Phi này chưa bao giờ được nhìn thấy sự chuyển đổi quyền lực hòa bình. Các nhà tài trợ quan sát viên phương Tây lo ngại bất ổn chính trị ngày càng tăng ở nước này sẽ dẫn đến xung đột vũ trang, đặc biệt là khu vực phía Đông vô kỷ cương.
Mỹ hôm 19/9 đe dọa sẽ áp đặt thêm các biện pháp trừng phạt đối với các quan chức Congo chịu trách nhiệm về vụ đàn áp và bạo động – một kết quả mà ông Kabila đang tìm cách tránh. Hồi tháng 6, Washington đã áp đặt lệnh trừng phạt với cảnh sát trưởng Kinshasa.
Ngoại trưởng Pháp Jean-Marc Ayrault hôm Thứ Hai mô tả tình hình ở Congo là “cực kỳ đáng lo ngại và rất nguy hiểm“, và nói thêm rằng các quốc gia châu Âu sẽ thảo luận về khả năng áp đặt các biện pháp trừng phạt.
Trong khi Liên minh châu Phi kêu gọi các bên ở Congo tìm kiếm giải pháp cho tình trạng bế tắc chính trị hiện nay thông qua các cuộc đàm phán.
Iris, theo Reuters