Trung Quốc đang chống lại sức ép yêu cầu tiến hành cuộc điều tra về khả năng đại dịch COVID-19 bắt nguồn từ một phòng thí nghiệm virus ở Vũ Hán. Chính quyền Bắc Kinh đã bác bỏ những lời kêu gọi điều tra mở rộng, cho rằng đây là hành vi “thao túng chính trị” từ phía Mỹ.
Theo Washington Examiner, xuyên suốt giai đoạn dịch bệnh COVID-19, các quan chức Trung Quốc đều phủ nhận trách nhiệm về đại dịch, mặc dù Chủ tịch nước Trung Quốc Tập Cận Bình đã thừa nhận Trung Quốc có “những thiếu sót rõ ràng” trong phản ứng ban đầu với dịch bệnh.
Việc chính quyền Bắc Kinh trấn áp tiếng nói của các bác sĩ đầu tiên phát hiện dịch đã làm dấy lên nghi ngờ rằng có thể chính quyền Trung Quốc đã gây ra trận đại dịch. Thông tin này đã được nhắc lại trong những tuần gần đây, khi các nhà nghiên cứu và chính phủ các quốc gia phương Tây đều bày tỏ sự không hài lòng trước cuộc điều tra ban đầu của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và đặt nghi vấn về các dự án nghiên cứu tại Viện Virus học Vũ Hán.
Ngày 24/5, Jamie Metzl, thành viên cấp cao của Hội đồng Đại Tây Dương, hiện đang hoạt động trong ủy ban cố vấn chuyên gia của WHO về chỉnh sửa gen người, đã chia sẻ: “Mặc dù tôi tin rằng manh mối khả thi nhất về nguồn gốc đại dịch bắt nguồn từ một sự cố trong phòng thí nghiệm, nhưng đây chỉ là một giả thuyết. Khi đối chiếu các bằng chứng cho từng khả năng, tôi thấy khả năng nguồn gốc dịch bệnh đến từ sự cố trong phòng thí nghiệm dường như có rất nhiều khả năng xảy ra. Bằng chứng bổ sung có thể thay đổi điều này”.
Trong khi đó, các quan chức Trung Quốc một lần nữa nhắc lại rằng quân đội Mỹ bằng cách nào đó có thể phải chịu trách nhiệm cho sự bùng phát dịch bệnh.
Phát biểu trước báo giới ngày 27/5, Triệu Lập Kiên, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho hay: “Đối với một số người tại Mỹ, những gì họ nói ra được coi là ‘sự thật’, nhưng ẩn sâu bên trong là động thái thao túng chính trị. Họ bị ám ảnh bởi việc truyền bá ‘giả thuyết rò rỉ từ phòng thí nghiệm’ và các thuyết âm mưu cùng thông tin sai lệch khác”.
Ông Triệu nói thêm: “Nếu phía Hoa Kỳ thực sự yêu cầu một cuộc điều tra hoàn toàn minh bạch, họ nên nghe theo sự chỉ đạo của Trung Quốc, mời các chuyên gia của WHO đến Hoa Kỳ, mở [căn cứ quân sự] Fort Detrick và các phòng thí nghiệm sinh học ở nước ngoài cho thế giới biết, đồng thời tiết lộ dữ liệu và thông tin chi tiết về các đợt bùng phát dịch bệnh hô hấp không rõ nguyên nhân tại phía bắc bang Virginia vào tháng 7/2019 và đợt bùng phát EVALI [một bệnh phổi do thuốc lá điện tử] tại bang Wisconsin”.
Các quan chức Mỹ đã lên án nhận định này, cho rằng nó là một “tuyên bố sai lầm, vô căn cứ và phản khoa học” khi nói về nguồn gốc đại dịch.
Trước đó vào tháng 1/2021, đội ngũ của cựu Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Mike Pompeo tuyên bố quan chức Mỹ có “lý do để tin rằng” các nhân viên phòng thí nghiệm Vũ Hán đã mắc phải một loại virus gây ra “các triệu chứng tương đồng với COVID-19 và các bệnh thông thường theo mùa”.
Cuộc điều tra ban đầu của Tổ chức Y tế Thế giới, được tiến hành dưới những hạn chế từ phía quan chức Trung Quốc, nhận định các mối liên hệ tới phòng thí nghiệm địa phương là “cực kỳ khó xảy ra”. Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo WHO thừa nhận cần phải “điều tra thêm” về giả thuyết này.
Đầu tháng 5/2021, một nhóm các nhà nghiên cứu đã viết trên Tạp chí Science rằng: “Các giả thuyết về sự cố rò rỉ từ phòng thí nghiệm và sự lây truyền từ động vật sang động vật đều tồn tại. Chúng ta cần xem xét nghiêm túc các giả thuyết về sự lây lan trong tự nhiên và trong phòng thí nghiệm cho đến khi có đủ dữ liệu. Một cuộc điều tra thích hợp phải đảm bảo tính minh bạch, khách quan, dựa trên dữ liệu, bao gồm độ chuyên môn sâu rộng, nằm dưới sự giám sát độc lập và được quản lý một cách có trách nhiệm để giảm thiểu tác động của xung đột lợi ích”.
Thùy Linh (Theo Washington Examiner)
