Bảo tàng vũ khí cổ (Worldwide Arms Museum) do ông Robert Taylor (quốc tịch Anh) và vợ là bà Nguyễn Thị Bông sáng lập tọa lạc trên con dốc quanh co dẫn đến ngọn hải đăng nổi tiếng của thành phố Vũng Tàu.
Bảo tàng nằm trong tòa biệt thự rộng hơn 300m2 mặt nền, tổng diện tích sử dụng khoảng 1.500m2. Mở cửa khai trương từ đầu năm 2012, nhưng đến nay, lượng khách tham quan bảo tàng chủ yếu là người nước ngoài. Sau hơn 7 tháng hoạt động, người bảo vệ cho biết, ngày đông khách có khoảng 100 người ghé thăm. Dường như có rất ít người Việt biết đến địa điểm tham quan đặc biệt này.
Có mặt tại thành phố Vũng Tàu, phóng viên hỏi chuyện nhân viên khách sạn, nhân viên nhà hàng, tài xế taxi và cả tổng đài điện thoại… nhưng không ai trong số họ biết đến bảo tàng vũ khí cổ nằm tại số 14, đường Hải Đăng.
Bảo tàng vũ khí cổ tại thành phố Vũng Tàu
Một số tờ báo lớn tại Việt Nam từng có bài viết nhắc đến bảo tàng vũ khí cổ, tuy nhiên độ phủ thông tin có vẻ như chưa đủ rộng để nhiều người Việt biết đến. Hoặc giả, tham quan một bảo tàng trong lịch trình du lịch không phải là thói quen của người Việt?
Vé vào cửa tham quan là 50.000 Đ cho người lớn. Nhưng quả thực rất đáng đồng tiền.
Bỏ qua những tranh cãi gần đây về việc ly dị của cặp vợ chồng Anh – Việt là chủ sở hữu của bảo tàng, hay việc bán vé tham quan là được phép hay không được phép; du khách có thể dành ít nhất 1 tiếng đồng hồ để nhìn ngắm tận mắt 500 hình nộm với kích thước bằng người thật – khoác trên mình những bộ quân phục tuyệt đẹp và chi tiết; hơn 1.200 cây súng, 1.000 cây gươm cổ với lịch sử và cả những câu chuyện đi kèm… Du khách cũng có thể yên tâm với sự nhiệt tình và kiến thức của những người hướng dẫn bảo tàng, dù không tốt nghiệp đại học chuyên ngành bảo tàng, nhưng đã được tập huấn khá tốt trong quá trình làm việc.
Quân phục của những chiến binh châu Phi
Không gian 1.500m2 tại bảo tàng gợi nhớ bộ phim “Night at the Museum” nổi tiếng năm 2006. Rốt cục thì diễn viên điện ảnh Ben Stiller hoàn toàn có thể có mặt trong một không gian tương tự tại Việt Nam, với hình ảnh tưởng tượng của quân đội xưa cùng 500 chiến binh cổ đại, đa sắc tộc.
Cùng với những bộ sưu tập thật sự quý hiếm (như cây súng cổ của Hà Lan – chỉ có 2 cây như thế trên thế giới), bảo tàng tư nhân này cũng được đánh giá cao bởi có sự sắp xếp không gian trưng bày khá khoa học.
Tầng 1 dành cho thời kì cổ đại đến Trung cổ với các chiến binh Viking, Spartan, Trung Quốc, các samurai và shogun – tướng quân Nhật Bản, quân đội La Mã, quân Hoplite, các chiến binh thập tự chinh (người Anh, người Tây Ban Nha, người Đức), những võ sĩ giác đấu, một số thanh gươm và súng của người Mường (Việt Nam) ở thế kỉ 19 … Người ta có thể thấy sự tái hiện cả một lịch sử của quân đội nhiều quốc gia trên thế giới.
Hình nộm bằng người thật của quân đội Anh và những cây súng hỏa mai được sưu tập công phu
Tầng 2 dành cho quân đội Anh bởi sự yêu mến của người chủ sở hữu dành cho quê hương mình. Robert Taylor dành không gian trưng bày cho những người đưa thư, người thổi kèn hiệu, lính đánh bộ, kỵ binh Anh, thủy quân, kỵ binh của Nữ hoàng. Ở đây cũng trưng bày các cây súng côn, súng lục, súng trường, súng hỏa mai… của Anh, Pháp, Đức, Hà Lan,… thế kỉ 17,18 và 19.
Những cây súng trường của giới quý tộc, với báng súng được chạm khắc cầu kì
Ở khu sàn lệch tầng 2, và toàn bộ tầng 3, quân đội Châu Âu được dành nhiều không gian hơn với sự xuất hiện của những người lính Pháp, Nga, Thụy Điển, Phần Lan… Trang phục của lính hoàng gia Nga gây ấn tượng với sự phong phú và những chiếc mũ kiểu cách không kém quân đội hoàng gia Anh. Những khẩu hỏa mai của tầng lớp quý tộc Châu Âu được trưng bày khoe phần báng súng được khảm khắc rất cầu kì.
Để xây dựng bảo tàng này, anh Lợi – người hướng dẫn – cho biết, ông Robert Taylor đã lấy lại nhiều hiện vật ông cho mượn tại các bảo tàng trên thế giới mang về Việt Nam. Hiện nay, tại bảo tàng chỉ đủ không gian trưng bày khoảng 1/3 tổng số vũ khí, trang phục mà ông Taylor có. Và bảo tàng đang được mở rộng, xây dựng tiếp để có thể trưng bày nốt số hiện vật còn lại.
Khi phóng viên hỏi về các biện pháp an ninh cho bảo tàng, hướng dẫn viên chia sẻ, an ninh của bảo tàng được đảm bảo bởi một công ty chuyên về an ninh ở nước ngoài. Hơn nữa địa thế khá hiểm trở của tòa biệt thự (nằm trên đường độc đạo lên dốc) cùng với các khu vực quân sự của quân đội Việt Nam đóng xung quanh… là một vài yếu tố quan trọng đã được tính đến.
Ông Robert Taylor là người Anh định cư tại Vũng Tàu từ năm 1991. Từ năm 19 tuổi, ông đã say mê và tìm kiếm sưu tầm các loại vũ khí quân trang, quân dụng thời xưa của quân đội các nước, đặc biệt là Châu Âu. Khi về hưu và lập gia đình với bà Nguyễn Thị Bông, ông quyết định xây dựng một bảo tàng tư nhân về vũ khí cổ tại Vũng Tàu.
Có thể nói, bảo tàng vũ khí cổ là một trong những bảo tàng quý giá nhất tại Việt Nam hiện nay về quy mô và giá trị bộ sưu tập. Từ bảo tàng tuyệt đẹp, thú vị nhưng vắng khách này, những người quan tâm tiếp tục phải đặt ra câu hỏi về khả năng và trình độ xây dựng các chiến lược quảng bá du lịch, phổ cập thông tin đại chúng… tại thành phố Vũng Tàu, Việt Nam.
Một số hình ảnh về hiện vật của bảo tàng :
Những người lính Spartan cổ đại
Các shogun và samurai Nhật Bản (tay trái) – quân đội Mông Cổ (trước mặt)
Đội quân thập tự chinh (trước mặt)
Võ sĩ giác đấu
Bộ áo giáp này nặng khoảng 50 kg
Kiếm của dân tộc Mường – thế kỉ thứ 19
Súng trường Châu Âu thế kỉ 17, 18, 19
Súng dành cho giới quý tộc Châu Âu
Súng lục
Trang phục của thủy quân Anh
Quân đội hoàng gia Pháp
Trang phục quân đội hoàng gia Nga (1)
Trang phục quân đội hoàng gia Nga (2)
Cận cảnh một bộ trang phục của quân Pháp
Một người lính kèn hiệu
Và cây kèn của anh ta
Một người lính kèn hiệu của hoàng gia Anh, với trang phục được dệt sợi pha vàng
