Tổng thống Obama chỉ trích Trung Quốc trước khi rời Châu Á

Tổng thống Obama phát biểu trước các binh sĩ Hoa Kỳ và Philippines tại căn cứ quân sự Bonifacio ở Manila, ngày 29/4/2014.

Tổng thống Barack Obama ngầm chỉ trích mạnh mẽ chính sách ngoại giao của Trung Quốc hôm nay khi ông kết thúc chuyến đi thăm 4 nước châu Á kéo dài một tuần lễ.

Nói chuyện trước các binh sĩ Hoa Kỳ và Philippines trước khi rời Manila, Tổng thống Obama nhắc lại lập trường lâu nay của chính quyền của ông về những tranh chấp trên biển của Trung Quốc.

Tổng thống Obama nói ông tin là tất cả các quốc gia và người dân có quyền sống trong an ninh và hòa bình và chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ được tôn trọng.

Hoa Kỳ cũng tin là tất cả luật lệ quốc tế phải được gìn giữ và quyền tự do hàng hải phải được tôn trọng và thương mại không bị ngăn trở. Hoa Kỳ tin là những tranh chấp phải được giải quyết một cách hòa bình và không bị đe dọa hay dùng vũ lực.

Nhận định không đề cập đích danh Trung Quốc, được đưa ra một ngày sau khi Washington và Manila ký một thỏa thuận quốc phòng mới mở rộng sự hiện diện quân sự của Mỹ tại quốc gia Thái Bình Dương này.

Tổng thống Obama nhấn mạnh là cam kết của Hoa Kỳ bảo vệ Philippines là “giáp sắt”. Ông nhắc đến hiệp ước năm 1951 trong đó hai nước đồng ý bảo vệ cho nhau trong trường hợp bị tấn công.

Quan hệ quân sự chặt chẽ hơn giữa hai nước được xem như là để đáp ứng với Bắc Kinh, hiện đang có tranh chấp ngày càng xấu đi với Manila về vùng lãnh thổ tại Biển Hoa Nam, tức Biển Đông.

Thông tín viên Tòa Bạch Ốc của Đài VOA Luis Ramirez, cùng đi với Tổng thống Obama nói thỏa thuận biểu hiện cho ‘điểm cao’ của chuyến đi của Tổng thống.

Tháp tùng chuyến công du của Tổng thống, thông tín viên VOA Luis Ramirez nói Hoa Kỳ đã ký được một thỏa thuận quốc phòng mang binh sĩ Mỹ trở lại đảo quốc này với qui mô lớn kể từ khi Hoa Kỳ đóng cửa các căn cứ quân sự thường trực tại Philippines cách đây hơn hai thập niên.

Ngày hôm qua, Tổng thống Obama nói thỏa thuận an ninh mới không có nghĩa là ‘chống lại’ hay ‘kiểm soát’ Trung Quốc. Nhưng việc này không làm giảm bớt những lo ngại của nhiều nhà lãnh đạo Trung Quốc.

Lo ngại này được bày tỏ trong nhiều bài xã luận của những tờ báo do nhà nước Trung Quốc kiểm soát, dù không phải những tuyên bố chính thức nhưng thường phản ánh lập trường của chính phủ.

Tờ Trung Hoa Thời báo nói chuyến đi của Tổng thống Obama cho thấy ‘rõ ràng là Washington ngày càng xem Bắc Kinh như là một đối thủ’. Tờ báo cáo buộc Hoa Kỳ ‘kết hợp với những đồng minh gây rối’ và nói việc này là ‘mối đe dọa an ninh đối với Trung Quốc’.

Tân Hoa Xã cơ quan ngôn luận chính thức của chính phủ Trung Quốc ngày hôm qua nói thỏa thuận Hoa Kỳ-Philippines ‘đặc biệt đáng lo ngại vì có thể che chở cho Manila đối phó với Bắc Kinh và có thể giúp Hoa Kỳ ủng hộ Philippines để “đối đầu với Trung Quốc’.

Thỏa thuận có hiệu lực trong 10 năm sẽ cho phép sự hiện diện về an ninh lớn hơn của Hoa Kỳ tại đảo quốc này và luân chuyển binh sĩ Mỹ và trang bị như tàu chiến và máy bay chiến đấu tại các căn cứ quân sự Philippines. Không có căn cứ mới của Mỹ được xây dựng và cũng không có căn cứ quân sự cũ của Mỹ được sử dụng trở lại theo thỏa thuận này.

Tuần trước, Bắc Kinh cũng phẫn bộ vì Tổng thống Obama ký một tuyên bố công khai công nhận một nhóm đảo đang tranh chấp tại Biển Đông Trung Hoa nằm trong phạm vi bảo vệ của một hiệp ước phòng thủ hỗ tương với Nhật Bản. Hiệp ước buộc Hoa Kỳ phải bảo vệ cho Tokyo nếu bị tấn công.

Philippines và Nhật Bản có liên hệ đến hai trong những vụ tranh chấp lãnh thổ gay cấn giữa Trung Quốc và các nước láng giềng. Những quốc gia khác ở châu Á cũng cáo buộc Trung Quốc sử dụng sự lớn mạnh về quân sự để đe dọa, hay sử dụng vũ lực để chiếm các khu vực tranh chấp.

Theo VOA