Tinh Hoa

Nhìn lại vụ chiếm sứ quán Mỹ tại Tehran năm 1979

Vụ sinh viên Iran xông vào sứ quán Anh tại Tehran ngày hôm qua khiến nhiều người không khỏi liên tưởng đến vụ chiếm sứ quán Mỹ và bắt cóc các nhân viên sứ quán làm con tin trong 444 ngày tại Tehran vào năm 1979.
 
Sứ quán Mỹ đã bị hư hại nặng trong vụ chiếm giữ và bắt cóc con tin năm 1979 tại Tehran.

Vụ việc năm 1979 cũng do một nhóm sinh viên Iran tiến hành, vào ngày 4/11. Hãy cùng điểm lại một số chi tiết về vụ chiếm giữ đã khiến mối quan hệ ngoại giao giữa Iran và Mỹ bị cắt đứt.

 

Các sinh viên đã là những người đi đầu giúp lật đổ nhà vua được Mỹ ủng hộ Mohammad Reza Pahlavi trong cuộc cách mạng Hồi giáo năm 1979. Nhà Vua, lúc đó ốm rất nặng, đã tìm cách ra nước ngoài tị nạn.

 

Giáo sỹ lưu vong Ayatollah Ruhollah Khomeini trở về Iran trong chiến thắng của cuộc cách mạng Hồi giáo, với câu “thần chú” là “Đả đảo Mỹ”.

 

Những nhà hoạt động là sinh viên phối hợp với các giáo sỹ cấp tiến xông vào sứ quán Mỹ, bắt cóc 90 con tin. 52 người đã bị bắt giữ trong 444 ngày với yêu cầu dẫn độ nhà vua bị lật đổ từ Mỹ về Iran.

 

Vụ bắt giữ đã khiến Tổng thống Mỹ Jimmy Carter khi đó đóng băng tài sản của Iran và cắt đứt mọi quan hệ ngoại giao với Tehran.

 

Vào ngày 25/4/1980, một sứ mệnh của lính biệt kích Mỹ, nhằm cứu các con tin đã bị bỏ dở giữa chừng trên sa mạc, với 8 người thiệt mạng khi một chiếc trực thăng va chạm với máy bay chở nhiên liệu, hủy hoại Tổng thống Carter (về mặt chính trị).

 

Iran thả các con tin trùng với lễ nhậm chức của đối thủ của ông Carter, Ronald Reagan vào 20/1/1981.

 

Vua Ba Tư chết tại Ai Cập vào tháng 7/1980.

 

Phan Anh

Theo Reuters