Tinh Hoa

Người dân Iran sắp không được ‘tự tay’ chọn Tổng thống?

 Giới chức Iran hôm qua (16/10) cho hay, có thể họ sẽ thay thế chế độ bầu cử Tổng thống trực tiếp bằng chế độ bầu cử gián tiếp do Quốc hội đảm nhiệm.

Theo một báo cáo của Tehran, lãnh đạo tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei đã phát biểu tại tỉnh Kermanshah, miền tây Iran rằng nước này có thể sẽ hủy bỏ chế độ bầu cử Tổng thống trực tiếp và thay thế bằng chế độ bầu cử Tổng thống gián tiếp do Quốc hội đảm nhiệm.

Đài truyền hình quốc gia Iran cùng ngày dẫn lời ông Khamenei cho biết, chế độ bầu cử Tổng thống hiện nay ở Iran là do người dân trực tiếp thể hiện ý chí của mình qua việc bỏ phiếu, đây là chế độ bầu cử Tổng thống khá tốt và có hiệu quả; “tuy nhiên, một ngày nào đó trong tương lai không xa, nếu chế độ Quốc hội được coi là chế độ bầu cử chính phủ cấp cao có hiệu quả, Iran sẽ thay thế chế độ bầu cử trực tiếp hiện nay”.

Tổng thống Iran Mahmoud Ahmadinejad


Ông Khamenei cho hay, bất kỳ sự thay đổi về chính sách và chế độ chính trị của Iran đều tuân theo các chuẩn mực nguyên tắc của Tehran.

Trong chế độ chính trị hiện nay của Iran, lãnh đạo tối cao không quyết định các công việc thường ngày, nhưng lại có quyền quyết định cuối cùng đối với những sự vụ quan trọng. Việc bổ nhiệm các vị trí chủ chốt như Bộ trưởng Bộ Ngoại giao, Bộ trưởng Tình báo, hay Bộ trưởng Nội vụ đều phải được sự đồng ý của lãnh đạo tối cao.

6 tháng đầu năm nay, do còn tồn tại những mâu thuẫn sự bổ nhiệm nhân lực, giới tôn giáo Iran, giới Tư pháp hay và quốc hội đều tỏ ra bất mãn với chính phủ của Tổng thống Mahmoud Ahmadinejad; thậm chí, họ đã nhiều lần phê bình chính phủ của Tổng thống đương nhiệm, đồng thời cáo buộc ông Ahmadinejad nhiều lần thách thức quyền uy của ông Khamenei.

Theo quy định, bầu cử Tổng thống Iran diễn ra 4 năm một lần. Tổng thống do nhân dân trực tiếp bầu ra, có thể tái nhiệm. Trong quá trình bầu cử, ứng viên bầu cử Tổng thống đạt được quá bán phiếu bầu sẽ thắng cử. Nếu không ứng viên nào đạt được quá bán, sẽ tiến hành bỏ phiếu vòng 2 với 2 ứng viên có tỉ lệ phiếu bầu cao nhất.

Trong một diễn biến khác, cũng trong ngày hôm qua (16/10), lãnh đạo tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei đã khẳng định, bất kỳ hành động và âm mưu phá hoại của Mỹ nhằm vào Iran đều sẽ bị phản ứng đến cùng và khiến Mỹ phải hối hận.

Hôm 11/10, Mỹ tuyên bố đập tan âm mưu ám sát Đại sứ Ả Rập và cáo buộc Iran đứng sau âm mưu này

Tổng thống Iran Mahmoud Ahmadinejad trước đó đã phản ứng trực tiếp về cáo buộc của Mỹ rằng quan chức ngoại giao Iran đứng sau kế hoạch ám sát Đại sứ Ả Rập tại Mỹ, đồng thời nhấn mạnh, Iran không cần ám sát Đại sứ Ả Rập. Ông Ahmadinejad nói, tất cả các bên liên quan đang gây áp lực mạnh mẽ lên Iran nhằm ngăn cản sự tiến bộ của đất nước này.


Một ngày trước đó, ông Khamenei lần đầu tiên phản ứng trực tiếp về cáo buộc của Mỹ rằng quan chức Iran đứng sau vụ ám sát bất thành Đại sứ Ả Rập tại Mỹ, và nhấn mạnh, cáo buộc của Mỹ quá “hoang đường”.

Ông Khamenei khẳng định, việc Mỹ đưa ra cáo buộc một cách thiếu căn cứ nhằm tìm kiếm sự ủng hộ của cộng đồng quốc tế trong việc khơi mào cuộc chiến dư luận với Iran, song song với việc miêu tả Iran như là nước bảo trợ khủng bố, nhưng âm mưu này đã và sẽ không thành công như họ muốn.

Đỗ Hường