Vị béo mặn mà của thịt, thơm ngọt từ khoai môn, đậm đà mộc nhĩ, hòa trong sự giòn tan bánh tráng bò bía, tất cả làm nên hương vị đặc trưng cho món ram cuốn miền Trung.
Là một món ăn đơn giản, dễ làm, ram cuốn có mặt trong hầu hết các buổi đãi tiệc, tiếp khách, giỗ Tết, cưới hỏi của người Việt. Mỗi vùng miền của nước ta có một cách gọi tên cũng như cách chế biến đặc trưng riêng cho món này. Ram cuốn, hay chả cuốn của người miền Trung chính là nem rán miền Bắc và chả giò miền Nam.
Ram cuốn có nhiều loại khác nhau. Phần nhân có thể thay đổi linh hoạt, phù hợp với khẩu vị, sở thích của từng người, từng nơi. Nguyên liệu chính trong phần nhân có thể là thịt, tôm, cua, cá… Các loại củ đi kèm thông thường là một hoặc kết hợp nhiều loại khoai môn, khoai lang, cà rốt, củ cải trắng, su hào… bào nhuyễn hoặc sắt sợi mỏng. Ngoài ra còn có hành tây, miến, mộc nhĩ, nấm hương, mì tôm khô bóp nhỏ… Phần vỏ cuốn ram thường là bánh tráng lề (bánh đa nem), bánh rế hoặc bánh tráng bò bía…
Món ram cuốn gọn nhẹ, phổ biến và được nhiều người miền Trung yêu thích món chả nhân thịt và khoai môn.
 |
| Phần nhân ram cuốn gồm những nguyên liệu đơn giản. Ảnh: Lê Phương |
Để làm 2 đĩa lớn ram cuốn, nguyên liệu gồm: 1/2 kg thịt xay hoặc băm nhuyễn, 1 củ khoai môn lớn, 1 quả trứng, 100 gr mộc nhĩ khô, hành tím, hạt nêm, các loại gia vị, hành ngò…
Khoai môn xắt thành sợi mỏng, mộc nhĩ ngâm nước cho nở mềm rồi xắt sợi, hành tím, cũng xắt mỏng rồi trộn tất cả vào thịt xay. Lần lượt cho trứng, nêm các loại gia vị như bột ngọt, tiêu… và cho hành ngò vào trộn đều, đợi một lúc cho thấm gia vị. Kinh nghiệm để làm món ram cuốn không bị mặn mà đậm đà vừa ăn là không sử dụng muối mà thay bằng hạt nêm từ thịt.
Bánh tráng bò bía trải ra, cho một ít nhân đã làm ở trên vào, cuộn lần lượt thành từng gói ram rồi đem chiên.
 |
| Những gói ram trắng ngon sau khi cuộn xong được xếp chồng ngay ngắn ra dĩa chuẩn bị đem chiên. Ảnh: Lê Phương |
Cho dầu ăn vào chảo, lượng dầu phải vừa ngập cuốn ram, đun sôi dầu rồi cho các cuốn ram vào, canh lửa vừa phải, đợi vàng đều là vớt ra đĩa. Để ram được giòn lâu, nên vắt một chút chanh vào trong dầu chiên, và sau khi chiên thì gắp ra cái đĩa có sẵn giấy thấm dầu.
Ram cuốn thường được ăn kèm rau xà lách, rau thơm các loại. Cà rốt, củ cải trắng, đu đủ xanh… cắt mỏng, ngâm trong hỗn hợp giấm đường chua ngọt. Nước chấm là nước mắm ớt tỏi pha vừa miệng.
 |
| Ram cuốn có thể là món khai vị, cũng có thể dễ dàng ăn kèm với nhiều loại thức ăn khác. Ảnh: Lê Phương |
Món ram cuốn có thể dễ dàng chế biến thành món chay cũng như món mặn. Nhân ram cuốn chay thường gồm đậu hủ, miến và các loại củ, quy trình chế biến giống như ram cuốn mặn. Hoặc có thể là ram cuốn ngọt bằng cách trong nhân chỉ gồm đường cát trộn đều với mì tôm chay khô bóp vụn, cuốn thành gói rồi đem chiên.
Đáp ứng nhu cầu của thị trường, rất nhiều loại ram cuốn, chả giò lạ miệng, hương vị độc đáo do các nhà hàng, các công ty thực phẩm chế biến, đóng gói sẵn ra đời như chả giò cối, chả giò cá hồi, chả giò cá basa, chả cuốn cà ri, chả giò rế tôm mực…. Nhưng dù có được chế biến cao cấp cỡ nào, vẫn không có cuốn ram nào có hương vị đặc trưng, nồng hậu, ngon đến “bỏng miệng”, thơm lừng cả gian nhà mà ta len lén bốc vụng trong bếp của mẹ, vừa thổi vừa cắn nghe giòn tan nơi đầu lưỡi.
Lê Phương