– Thế vận hội London 2012 hữa hẹn sẽ là một đấu trường công bằng khi lần đầu tiên phương pháp xét nghiệm doping máu được ứng dụng.
Trò gian lận tinh vi
Trong số các loại doping, dạng thức làm các nhà khoa học đau đầu nhất là doping máu, nhất là khi các vận động viên sử dụng máu của chính họ để gian lận trên các đấu trường.
Trong suốt những năm 90 và đầu thế kỷ XXI, những vụ sử dụng doping máu tương đồng đã xảy ra trong các kỳ đua xe và Thế vận hội mùa đông. Các vận động viên đã dùng máu của người thân có cùng nhóm để làm tăng lượng máu trong cơ thể.
Các nhà nghiên cứu làm việc cùng Cơ quan Chống Doping Thế giới (WADA) đã thành công trong việc phát triển một phương pháp xét nghiệm phát hiện máu tương đồng dựa trên những khác biệt ở kháng nguyên trên bề mặt tế bào máu. Năm 2004, cua-rơ người Mỹ Tyler Hamilton đã bị buộc tội dùng doping sau khi giành huy chương vàng tại Thế vận hội Athens vì không vượt qua được bài kiểm tra này.
 |
| Các phương pháp xét nghiệm mới có thể phát hiện doping máu. |
Do đó, các vận động viên gian lận chỉ còn cách dùng máu của chính mình. Năm 2006 cảnh sát Tây Ban Nha đã khám xét phòng mạch của Eufemiano Fuentes tại Madrid và tìm ra một quy trình doping dựa vào việc lưu trữ và truyền máu.
Các nhà khoa học đã phát triển được nhiều phương pháp phát hiện thuốc kích thích nhưng lại gặp nhiều trở ngại với kỹ thuật truyền máu tự thân. Vận động viên rút và lưu trữ một lượng máu của chính mình rồi truyền trở lại sau khi cơ thể đã tự bù được số máu lấy ra. Kỹ thuật này làm tăng lượng hồng cầu lưu thông giữa các cơ. Do vận động viên không dùng thuốc nên khó có thể phát hiện ra kỹ thuật bất hợp pháp này trong các xét nghiệm doping tính đến thời điểm hiện tại.
Vỏ quýt dày, móng tay nhọn
GS David Cowan, giám đốc Trung tâm Kiểm soát Thuốc kích thích (Đại học King’s – London, Anh) cho biết, những trở ngại trong việc phát hiện kỹ thuật truyền máu đang dần được khắc phục. “Cách đây vài năm, các nhà khoa học đã khám phá được quá trình lạ diễn ra ở hồng cầu khi chúng phát triển bên ngoài cơ thể. Chúng tôi hiện có thể xem xét các ARN khác nhau và xác định được những thay đổi rõ nét trong máu được lưu trữ”.
ARN là phiên bản sợi đơn của ADN có nhiệm vụ tạo ra protein ở tất cả các tế bào. Xem xét những khác biệt trong dấu ấn ARN giữa các tế bào máu khác nhau có thể phát hiện được gian lận. “Còn 11 tháng nữa là đến Thế vận hội”, ông Cowan nói, “Khi chúng tôi tiến hành, phương pháp này sẽ đủ tin cậy để buộc tội những vận động viên gian dối”.
Những công nghệ khác cũng sẽ sẵn sàng để ứng dụng trong Thế vận hội London 2012. Trong đó có phương pháp phát hiện nandrolone, một hoạt chất nằm trong danh mục cấm được sử dụng nhằm phát triển cơ bắp và tăng lượng hồng cầu trong máu.
Phát biểu tại Hội nghị Khoa Học Anh Quốc tại Bradford, GS Cowan cũng một lần nữa khẳng định về sự xuất hiện của phương pháp kiểm tra hormon tăng trưởng ở người. Mặc dù không khẳng định, nhưng giáo sư Cowan đã đưa ra nhiều nhận định khả quan về sự xuất hiện của phép thử mới cho kỹ thuật truyền máu tự thân vào mùa hè 2012.
Phương Thanh (Theo BBC và Guardian)