Tờ The Independent cho rằng cơn địa chấn hôm 11/3 làm hỏng các hệ thống làm nguội lò phản ứng, dẫn tới tình trạng nóng chảy các thanh nhiên liệu trong nhà máy điện hạt nhân Fukushima I. Công nhân sơ tán ngay sau khi trận động đất xảy ra lúc 14h52 ngày 11/3. Trong lúc sơ tán một số người thấy các ống nước của hệ thống làm nguội lò phản ứng vỡ. Hơn 40 phút sau sóng thần mới ập tới nhà máy.
 |
| Một chuyên gia của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế thị sát nhà máy Fukushima I hôm 11/5. Ảnh: AP. |
Các kỹ sư làm việc trong nhà máy cũng nói rằng có thể hệ thống làm nguội đã tê liệt ngay sau cơn địa chấn. “Hệ thống làm nguội hứng chịu tác động lớn của trận động đất nên sự tê liệt của nó là điều không thể tránh khỏi”, Mitsuhiko Tanaka, cựu kỹ sư thiết kế nhà máy điện hạt nhân, nhận xét.
Tanaka đã tiếp cận những tài liệu mà TEPCO công bố. Ông nói rằng, theo nội dung trong tài liệu, hệ thống dẫn nước khẩn cấp đã tự động kích hoạt ngay sau động đất. “Sự việc đó chỉ xảy ra khi hệ thống làm nguội ngừng hoạt động”, Tanaka nói.
Tương tự, trong khoảng thời gian từ 3h04 và 3h11 hôm 11/3, những vòi phun nước trong bể chứa thanh niên liệu của lò phản ứng số 1 đã kích hoạt. Tanaka nói hiện tượng đó chỉ xảy ra khi mọi hệ thống làm nguội đều ngừng hoạt động. “Vì thế, khi sóng thần tràn vào lúc 15h37, các thanh nhiên liệu hạt nhân đã sắp tan chảy”, Tanaka nói.
Tác giả bài báo cũng nói 9 ngày trước khi thảm họa xảy ra, các chuyên gia của Cơ quan An toàn Công nghiệp và Nguyên tử Nhật Bản (NISA) đã thăm nhà máy Fukushima I. Họ kết luận TEPCO đã không kiểm tra những máy móc quan trọng của nhà máy, bao gồm các bơm quay vòng. Bơm quay vòng là những thiết bị quan trọng trong hệ thống làm nguội lò phản ứng.
Tuy nhiên, NISA phản đối nhận định của báo The Independent. “Nhận định đó không chính xác. Trước khi sóng thần tràn tới, hệ thống làm nguội được cấp điện bởi các máy phát điện dự phòng sử dụng dầu diesel”, người phát ngôn của NISA tuyên bố. Ông nói thêm rằng những máy phát điện dự phòng được khởi động ngay sau khi động đất xảy ra để bù đắp lượng điện thiếu bởi trận động đất.
Công ty Điện lực Tokyo (TEPCO) – chủ sở hữu nhà máy Fukushima I – từng tuyên bố hệ thống làm nguội lò phản ứng không chịu thiệt hại bởi trận động đất hôm 11/3. Nhưng trận sóng thần sau đó làm hỏng các máy phát điện dự phòng khiến hệ thống làm nguội tê liệt. Nếu trận động đất là thủ phạm gây nên cuộc khủng hoảng hạt nhân tại Nhật Bản, dư luận sẽ đặt câu hỏi về khả năng chống chịu động đất của các nhà máy điện hạt nhân khác.
Minh Long