Liu Li trang điểm nhẹ, mặc quần áo rộng, búi tóc gọn gàng và bước lên máy bay tới Hoa Kỳ. Cô mang một chiếc ba lô trước bụng mình 1 cách tự nhiên như bên môi giới đã bày cho cô. Tỏ vẻ thoải mái tự nhiên như một nữ du khách người Trung Quốc giàu có đi du lịch ở nước ngoài, nhưng thực ra cô đang rất căng thẳng. Với cái thai 6 tháng, cô hi vọng sanh ra được đứa bé quốc tịch Mỹ.
Trên thực tế, đi qua cửa hải quan dễ hơn nhiều so với việc xin được visa ở cơ quan thị thực du lịch Hoa Kỳ. Để làm được điều đó, cô đã cẩn thận chọn lựa quần áo kỹ càng, giành nhiều thời gian để tập đi đứng và kỹ năng trả lời phỏng vấn. Cô ghi nhớ chi tiết khách sạn cô cho là mình đã đặt chỗ, các điểm tham quan nổi tiếng sẽ ghé chơi, thuyết phục nhân viên Đại Sứ Quán rằng cô chỉ muốn đi tham quan mua sắm mà thôi.
Sức hấp dẫn của việc sinh ra những đứa con Mỹ
Đại lý tư vấn cho những sản phụ như Liu nói rằng :”Lợi nhuận thu lại còn lớn hơn việc cướp nhà băng”. Khi em bé được mẹ người Hoa sinh ra ở Hoa Kỳ, chúng sẽ tự động trở thành công dân Mỹ. Một khi tới 21 tuổi, cha mẹ của chúng có thể nộp đơn xin thẻ xanh và di cư sang.
Những người muốn địa điểm gần hơn có thể đến Hồng Kông, nơi mà hộ chiếu cho phép nhập cảnh đến hơn 120 quốc gia mà không cần visa. Đứa trẻ sẽ được giáo dục song ngữ, giúp cô bé hay cậu bé có được chỗ đứng trên quốc tế, và chúng sẽ được hưởng các chính sách ưu đãi để nhập các trường đại học Trung Quốc.
Liu Li tham khảo ý kiến của một số đại lý, sau đó cô chọn 1 trung tâm có vẻ uy tín, trả khoảng 20.000 đô vé máy bay và lệ phí sinh sản.
Khi đến Califonia, cô tìm thấy nơi có đầy đủ các dịch vụ cần thiết. Các trung tâm sinh sản chui hoạt động không có giấy phép, chỉ đồng ý cho các sản phụ ở lại cơ sở 3 lần một tuần trong 3 tiếng, để hạn chế tối thiểu khả năng bị phát hiện. Thỉnh thoảng, Liu đi tới Mall Hill Punete gần đó, nơi cô gặp nhiều sản phụ người Hoa khác. Ở Los Angeles tháng 4 rồi, một số trung tâm phụ sản bất hợp pháp bị phát hiện và buộc phải đóng cửa, điều đó làm Liu lo lắng.
Không tương thích quốc tịch
Rồi người ta cũng sớm nhận ra việc sang Hoa Kỳ sinh con và đưa đứa trẻ trở về là việc dễ dàng. Vấn đề quan trọng là phần còn lại khi về nước, Song Jingwen bắt đầu nhận ra vấn đề đó. Con trai cô có quốc tịch Mỹ, nên đứa trẻ không được đăng ký hộ khẩu tại địa phương, có nghĩ là đứa bé sẽ không được tự động nhập học các trường ở Trung Quốc. Song sẽ phải đăng ký hộ tịch người nước ngoài cho con, và mất thêm một khoản phí. Ngoài ra con cô sẽ gặp nhiều hạn chế trong các dịch vụ chăm sóc sức khỏe.
“Nhiều cha mẹ lo được giấy khai sinh giả cho con họ, hay nói dối với Đại Sứ Quán Trung Quốc để có được hộ chiếu Trung Quốc”. Song giải thích về việc đó như sau :”Nhưng sau đó họ không được cấp visa hay đi nước ngoài nữa.” Cô vẫn không biết chắc nên làm gì. Nếu Song lo được chứng minh thư Trung Quốc giả cho con trai mình để con cô đi học dễ dàng thì cô e rằng những nỗ lực trước đây của mình sẽ vô ích.
Một vài năm trước đây, Zhao Yong dễ dàng có được một ID Thương Hải cho đứa con sinh ở Mỹ của mình. “Mỗi lần chúng tôi muốn đi Mỹ phải xin giấy phép xuất cảnh của Hồng Kông-Macao để đi qua ải hải quan Trung Quốc, khi tới Hồng Kông hay Macao rồi chúng tôi lại dùng hộ chiếu Mỹ để từ đó bay qua Hoa Kỳ. Mặc dù hành trình phức tạp, nhưng nếu bay trực tiếp từ Thượng Hải đến Mỹ, sự thật sẽ bị bại lộ.”
Theo luật pháp Trung Quốc, một người hai quốc tịch là bị cấm. Theo đai sứ quán Mỹ ở Trung Quốc, nếu đứa trẻ có quốc tịch Trung Quốc, họ xem như nó đã từ bỏ quốc tịch Mỹ của mình. Điều này cũng tương tự với người Hồng Kông. Thật khó để giữ quốc tịch Hồng Kông, đứa trẻ phải quay trở về hàng năm cho đến khi 18 tuổi, để đăng ký quốc tịch “cư dân trở về” thì mới giữ được quốc tịch Hồng Kông của mình.
Phúc lợi của công dân Hoa Kỳ là gì?
Theo điều 14 được bổ sung và sửa đổi trong Hiến pháp Hoa Kỳ (được phê chuẩn năm 1868), bất cứ ai được sinh ra ở Hoa Kỳ đều tự động trở thành công dân Mỹ và có quyền được hưởng giáo dục công của nhà nước, chế độ vay tiền học đại học, quyền bỏ phiếu và nhiều quyền lợi khác. Tuy nhiên, nếu không làm việc ở Mỹ hay trả tiền thuế sau 15 tuổi, các quyền lợi được hưởng từ chế độ trợ cấp xã hội sẽ bị hạn chế rất ít.
“Sinh con ở Hoa Kỳ là một giấc mơ tuyệt vời, nhưng tốn kém quá.” Song Jingwen kết luận. “Những người mẹ quyết định đi theo con đường này cần biết rằng họ không chỉ trả tiền cho việc sinh sản và chăm sóc sau sinh, mà còn rất nhiều khoản chi phí khác trong suốt cuộc đời đứa trẻ nữa.”