Đô đốc Mike Mullen, Tổng tham mưu trưởng liên quân Hoa Kỳ, vừa có bài viết trình bày quan điểm về mối quan hệ quân sự với Trung Quốc và nói rõ lập trường của Mỹ đối với những tranh chấp ở Biển Đông.
“Chúng tôi không tin rằng Trung Quốc được phép giải quyết các bất đồng ở những vùng biển tranh chấp bằng cách áp đặt các quốc gia nhỏ hơn,” ông Mike Mullen viết trong bài có tựa đề ‘Một bước tiến trong xây dựng lòng tin với Trung Quốc” mới đây trên nhật báo International Herald Tribune.
Ông dẫn lại lập trường của Ngoại trưởng Hillary Clinton và khẳng định Mỹ “ủng hộ một tiến trình ngoại giao hợp tác giữa các bên để giải quyết các bất đồng theo luật pháp quốc tế,” và “cần những cơ chế tốt hơn để đương đầu với những căng thẳng không thể tránh khỏi.”
Ông cũng cho biết Mỹ không đồng quan điểm với Trung Quốc về “quyền hoạt động quân sự ở Biển Đông” nhưng không nói rõ thêm.
Thăm chính thức
Bài viết của Đô đốc Mullen được đăng hơn hai tuần sau khi ông có chuyến thăm chính thức đến Trung Quốc để hội đàm với Tướng Trần Bỉnh Đức, Tổng tham mưu trưởng Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc.
Đề cập đến chuyến đi này, Đô đốc Mullen nói phía Trung Quốc đã mời ông thăm tàu ngầm thế hệ mới nhất, xem chiến đấu cơ Su-27 và quan sát một cuộc tập trận chống khủng bố của họ.
Theo ông Mike Mullen, những việc làm này của phía Trung Quốc là để đáp lễ lại phía Mỹ đã giải thích tường tận cho họ những tính năng của máy bay không người lái và cho phép họ theo dõi một cuộc tập trận của Mỹ.
Tuy nhiên, sau cuộc hội đàm giữa hai vị tư lệnh ở Bắc Kinh, vốn được hai bên mô tả là “thành thật và thẳng thắn”, vẫn còn tồn tại nhiều bất đồng.
“Tôi đã nói [với Tướng Trần] rằng những kỹ năng mà họ đang cố gắng hoàn thiện và những khoản chi tiêu quân sự của họ đều không chứng minh những gì mà họ nói,” ông nói về sự nghi ngờ về những tuyên bố của Tướng Trần Bỉnh Đức rằng những dự định chiến lược của quân đội Trung Quốc là “hoàn toàn vì mục đích phòng vệ”.
Khi phía Trung Quốc nói thẳng với Mỹ rằng họ lo ngại về việc Mỹ bán vũ khí cho Đài Loan, Đô đốc Mullen đã trả lời rằng “quân đội Hoa Kỳ sẽ không từ bỏ trách nhiệm đối với đồng minh và đối tác.”
Tăng cường đối thoại
“ “Tôi đã nói [với tướng Trần] rằng những kỹ năng mà họ đang cố gắng hoàn thiện và những khoản chi tiêu quân sự của họ đều không chứng minh những gì mà họ nói,” “
Mặc dù các cuộc thảo luận diễn ra “không thật sự thân thiện”, nhưng ít nhất hai bên cũng “đã nói chuyện với nhau,” Đô đốc Mike Mullen viết.
Điều quan trọng là hai bên phải tiếp tục nói chuyện với nhau, ông nói, nhấn mạnh rằng đối thoại là hết sức quan trọng với hai bên để hướng đến “sự tin tưởng chiến lược”.
Ông giải thích rằng “quan hệ quân sự giữa hai bên nằm trong số những mối quan hệ quan trọng nhất thế giới” nhưng lại “bị che phủ bởi những hiểu lầm và nghi ngờ.”
“Có những vấn đề mà chúng tôi bất đồng và có xu hướng đối đầu với nhau, nhưng cũng có những lĩnh vực quan trọng mà chúng tôi cùng chia sẻ sự quan tâm và nhất thiết phải làm việc cùng nhau,” ông viết.
“Chúng tôi đều là những quốc gia biển có nền kinh tế dựa vào việc lưu thông thương mại không bị cản trở,” ông nói thêm.
Ngoài ra, chống buôn lậu ma túy, cướp biển và vận chuyển vũ khí giết người hàng loạt cũng nằm trong mối bận tâm chung giữa quân đội hai nước Mỹ và Trung Quốc.
Đô đốc Mike Mullen cũng than phiền về thái độ của Trung Quốc sử dụng mối quan hệ giữa hai nước làm con tin mỗi khi Trung Quốc bất bình với Mỹ về một vấn đề gì đó.
“Khi họ không thích điều gì chúng ta làm, họ cắt đứt quan hệ,” ông viết, “Kiểu đó không thể sử dụng được nữa.”
Hai phía Mỹ và Trung Quốc sẽ tiếp tục thảo luận, tổ chức những cuộc diễn tập chung và trao đổi nhân sự nhiều hơn nữa.
Nhưng ông cũng cho biết rằng ông sẽ “không ngây thơ” vì ông hiểu “quan ngại của những người cho rằng bất kỳ sự hợp tác [giữa quân đội hai nước] cũng có lợi cho phía Trung Quốc nhiều hơn là cho Mỹ.”
BBC