Các ước tính cho biết kho vũ khí hóa học của Syria bao gồm 1.000 tấn hóa chất. Việc tiêu hủy số hóa chất này là không dễ dàng và có thể tiêu tốn 1 tỷ USD, theo báo chí Mỹ.
Trong quá trình theo đuổi một giải pháp ngoại giao cho cuộc khủng hoảng tại Syria, Nga đề xuất Damascus từ bỏ toàn bộ số vũ khí hóa học để tránh được một cuộc tấn công của Mỹ. Nhưng dù người Syria có cho phép các thanh sát viên vũ khí làm nhiệm vụ của họ, việc tìm kiếm và phá hủy tất cả các loại vũ khí này là không dễ dàng.
Nga và Mỹ biết chính xác chặng đường gian nan khi từ bỏ vũ khí hóa học. Trong suốt 16 năm qua, hai nước này đã phá hủy các kho vũ khí hóa học khổng lồ của riêng mình theo các điều kiện của một hiệp ước cấm vũ khí hóa học. Syria không ký kết hiệp ước này, vì vậy quốc gia Trung Đông đã dành từng ấy năm để tăng cường các kho vũ khí hóa học, hiện ước tính lên tới 1.000 tấn hóa chất.
“Hầu hết các chuyên gia xem Syria là một siêu cường về vũ khí hóa học”, Steve Bucci, người tham gia nghiên cứu các vũ khí hóa học của Syria, nói với đài CBS của Mỹ.
“Họ đã sở hữu rất nhiều vũ khí hóa học. Chúng được vũ khí hóa và có thể sử dụng được, chứ không đơn thuần là chất đống trong các phòng thí nghiệm hoặc các địa điểm dự trữ. Chúng đã được đưa vào các quả đạn pháo, đầu đạn tên lửa và các loại đạn dược có thể thả từ trên không”, ông Bucci nói thêm.
Mỹ đã chi 26,5 tỷ USD để xây dựng các lò tiêu hủy tại 8 bang và trên một hòn đảo hẻo lánh ở Thái Bình Dương, nơi các vũ khí hóa học được tích trữ. Cho tới nay, 27.000 tấn hóa chất đã bị tiêu hủy. Nếu so sánh với kho vũ khí hóa học của Syria, quốc gia Trung Đông có thể phải mất khoảng 1 tỷ USD mới tiêu hủy hết số vũ khí này.
Tất nhiên, Lầu Năm Góc biết nơi tất cả các vũ khí hóa học của Mỹ được cất giấu, nhưng của Syria thì không.
“Tôi có thể nói rằng sự hiểu biết của chúng ta về các địa điểm chính xác của các loại vũ khí hóa học tại Syria là rất khiêm tốn ở thời điểm này”, ông Bucci nói.
Tại Iraq, các thanh sát viên vũ khí của Liên hợp quốc đã mất nhiều năm di chuyển trên khắp nước này để tìm kiếm các vũ khí hóa học, nhưng kết cục là mâu thuẫn với giới chức sở tại.
Từ kinh nghiệm sau trường hợp của Iraq, Syria phải công khai chính xác có bao nhiêu vũ khí hóa học và nước này sở hữu và nơi chúng được tích trữ. Đó sẽ là tín hiệu đầu tiên cho thấy nước này có ý định hợp tác với Liên hợp quốc và không chơi bài câu giờ.
An Bình Theo AP, CBS
Nguồn: Dân Trí