Nếu chỉ là cán bộ kỹ thuật bất cẩn trong khi làm việc, hậu quả sao lại thảm khốc đến thế hay còn nguyên nhân nào khác?
Theo những người có trách nhiệm tại Cty CP đầu tư phát triển đa quốc gia IDI, nguyên nhân dẫn đến vụ tai nạn lao động (TNLĐ) thương tâm làm 6 người chết tại Dự án nhà máy tinh luyện mỡ cá là do các cán bộ kỹ thuật “bất cẩn” trong khi làm việc.
Nếu chỉ là sự bất cẩn, hậu quả sao lại thảm khốc đến vậy! Hay còn có nguyên nhân nào khác?
 |
| Các bồn chứa tinh luyện mỡ cá, nơi xảy ra vụ tai nạn. (Trần Lưu) |
Bất cẩn hay thiếu hiểu biết?
Ông Hồ Mạnh Dũng – Giám đốc Ban điều hành dự án nhà máy tinh luyện mỡ cá – cho biết, dự án đang trong quá trình xây dựng, hoàn thiện, được vận hành thử nghiệm, trước khi đưa vào hoạt động chính thức. Dự án có công nghệ hiện đại, lần đầu tiên thực hiện ở Việt Nam và châu Á.
Với dự án này, mỡ cá tra có giá trị kinh tế thấp tiêu thụ nội địa, được tinh luyện thành sản phẩm xuất khẩu có giá trị kinh tế cao, góp phần làm tăng hiệu quả cho ngành sản xuất, chế biến cá tra.
Mỡ cá tra được phân hóa trong các bồn chứa lớn, kín đáo. Theo qui trình, mỗi tuần các cán bộ kỹ thuật lấy mẫu 1 lần từ các bồn chứa. Mỗi lần lấy mẫu phải có ít nhất 3 người cùng đi. Thực hiện đúng qui trình, các cán bộ kỹ thuật Triệu Bá Trà, Lâm Thanh Phong và Trần Tấn Lợi đến lấy mẫu trong 1 trong tổng số 9 bồn chứa. Mực dầu cá trong bồn cao khoảng 2 mét, bằng khoảng 1/3 chiều cao của bồn.
Cũng theo qui định, người lấy mẫu phải dùng dây thả gàu kim loại xuống lấy mẫu. Thế nhưng, do mực dầu cá trong bồn xuống thấp, dây lại ngắn, nên gàu không chạm đến lớp dầu. Vì vậy mà anh Phong phải trực tiếp leo xuống cầu thang trong bồn để múc dầu. Đó là sự bất cẩn “chết người” dẫn đến thảm họa.
Trèo cầu thang xuống chưa chạm lớp dầu cá, anh Phong bất ngờ rơi khỏi cầu thang, ngoi ngóp trên mặt dầu cá. Những người bên trên cho rằng anh Phong bị trượt tay té (do dầu cá làm trơn trợt cầu thang), nên vừa kêu cứu, anh Lợi vừa leo xuống cứu đồng nghiệp. Rồi anh Lợi cũng té xuống mặt dầu.
Cứ vậy, hết người này đến người khác trèo xuống cầu thang và té ngã xuống mặt dầu. Người thứ 7 là anh Đặng Văn An cũng trèo xuống cầu thang cứu đồng nghiệp, nhưng vừa bước xuống vài bậc thì thấy khó thở, nên anh đã leo ngược trở lên rồi ngất xỉu ngay trên bồn chứa dầu.
Cũng theo ông Hồ Mạnh Dũng, sau khi tai nạn xảy ra, cơ quan chức năng đã đo nồng độ oxy trong các bồn chứa dầu cá có cùng điều kiện như bồn xảy ra tai nạn. Kết quả cho thấy, khí oxy chỉ chiếm khoảng 2%, thấp hơn khoảng 10 lần so với điều kiện bình thường (trong khí quyển oxy chiếm gần 21%).
Nồng độ oxy quá thấp đã gây ngạt, làm cho các nạn nhân choáng và té ngã xuống bồn. Còn nguyên nhân làm cho nồng độ oxy trong bồn xuống thấp, theo ông Hồ Mạnh Dũng, là do quá trình oxy hóa mỡ cá trong bồn.
Các nạn nhân đã không lường được nguy hiểm chết người đang chờ mình trong bồn, mặc dù hầu hết họ đều là kỹ sư. Thậm chí khi có người té ngã khi trèo xuống bồn, những người bên trên vẫn chưa nghĩ đến chuyện bị ngạt vì thiếu oxy, mà cho rằng té ngã vì trơn trượt. Điều này có thể hiểu được vì hầu hết họ đều còn trẻ, chưa có kinh nghiệm, thiếu hiểu biết trong công việc tinh luyện dầu cá.
Trách nhiệm của chủ đầu tư
Dự án tinh luyện mỡ cá tra là một phần trong kế hoạch phát triển sản xuất của Cty IDI. Theo những người có trách nhiệm của công ty, ngay ngày hôm trước ngày xảy ra tai nạn, bộ phận kỹ thuật của công ty đã có cuộc sinh hoạt về an toàn lao động cho lãnh đạo và cán bộ kỹ thuật của dự án.
Thế nhưng, nội dung sinh hoạt không cụ thể đến mức cảnh báo khả năng chết người nếu trèo vào bồn chứa dầu cá. Việc các cán bộ kỹ thuật không hình được nguy hiểm chết người khi trèo xuống bồn chứng tỏ việc phổ biến kiến thức về an toàn lao động ở đây đã không được thực hiện đến nơi đến chốn.
Chủ dự án đã có những qui định cần thiết như: Đi lấy mẫu phải có ít nhất 3 người; lấy mẫu từ trên nắp bồn bằng dụng cụ chuyên dùng (dây thả gàu xuống bồn)…
Thế nhưng, độ sâu của bồn khoảng 6 mét, trong khi dụng cụ lấy mẫu chỉ có dây dài chưa tới 4 mét (nên không múc được mẫu ở độ cao khoảng 2 mét). Có thể trong quá trình làm việc sợi dây bị đứt nên ngắn lại. Nếu chủ dự án xác định việc lấy mẫu tiềm ẩn nguy cơ tai nạn cao, hẳn họ đã không thể để sợi dây lấy mẫu ngắn như thế.
Rõ ràng, sai sót dẫn đến tai nạn là do cả 2 phía, từ người thực hiện nhiệm vụ cả đơn vị quản lý dự án. Vụ tai nạn thương tâm xảy ra, không chỉ gia đình các nạn nhân chịu thiệt hại, mà công ty chủ đầu tư dự án tinh luyện mỡ cá tra cũng chịu tổn thất nặng nề. Công ty còn có cơ hội để khắc phục thiệt hại, còn gia đình các nạn nhân thì chịu mất mát mãi mãi!
Theo Lao động (vtc.vn)