“Nhà ống” chứa rơm rạ nhiễm xạ của nông dân Junichi Sasakiở thành phố Ichinoseki, tỉnh Miyagi. Ảnh chụp ngày 26/2/2012.
Ngày 11/3/2011 đã đi vào lịch sử đau thương của đất nước Nhật Bản khi có tới 16.000 người thiệt mạng và 3.000 người mất tích trong trận siêu động đất mạnh 9 độ ríchte kèm theo những cột sóng thần cao hàng chục mét cuốn sâu vào đất liền,tàn phá nhiều khu vực ở vùng Đông Bắc. Hơn 383.000 ngôi nhà đã bị cuốn trôi và hiện vẫn còn tới 344.000 người phải sống trong các khu nhà tạm.
Thảm họa động đất/sóng thần còn gây ra cuộc khủng hoảng hạt nhân tồi tệ nhất trên thế giới kể từ sau thảm họa Chernobyl năm 1986, buộc khoảng 160.000 người sống quanh nhà máy phải sơ tán để tránh nhiễm xạ. Dù đã có nhiều nỗ lực vượt bậc, song cho đến nay công tác khắc phục hậu quả vẫn còn gặp rất nhiều khó khăn.
Một trong những công tácđó là việc xử lý hiệu quả hệ thống rác thải và đất nhiễm xạ từ sự cố rò rỉ chất phóng xạ tại nhà máy điện hạt nhân Fukushima số 1.
Theo thông báo của chính quyền Miyagi, hiện tại tỉnh này đang có khoảng 4.800 tấn rơm rạ bị nhiễm xa và chỉ có 2.880 tấn trong số này sẽ được di chuyển đến khu vực lưu trữ tạm thời. Điều này khiến nhiều người dân ở đây đặc biệt lo lắng, nhất là khi mùa vụ canh tác đang đến gần.
Trong khi đó, tại tỉnh Iwate, số rơm rạ nhiễm xạ là khoảng 600 tấn, trong đó400 tấn ở thành phố Ichinoseki. Chính quyền thành phố đã đề xuất xây dựng một cơ sở lưu trữ tạm thời ở khu vực miền núi nhưng hiện chưa được chấp thuận.
Junichi Sasaki – một nông dân 61 tuổi ở Ichinoseki – có khoảng 7 tấn rơm rạ nhiễm độc và 140 tấn phân chuồng của những gia súc ăn rơm rạ bị nhiễm xạ đang chờ được xử lý. Mặc dù ông đã phối hợp với các nông dân khác trong làng tự xây dựng “nhà ống” xa thị trấn để giữ rơm rạ tạm thời, nhưng ông vẫn không biết làm thế nào để lo đủ chỗ chứa cho toàn bộ số rơm rạ nhiễm xạ của mình.
“Chính phủ nên cho xây dựng các cơ sở lưu trữ tạm thời, xử lý rơm rạ bị nhiễm độc và xây dựng các tiêu chuẩn về mức độ nguy hiểm của phóng xạ đối với sức khỏe”, Thống đốc tỉnh Miyagi, ông Yoshihiro Murai, nhấn mạnh. Ông cũng đồng thời cho biết chính quyền tỉnh chỉhành động khi chính phủ có quyết sách rõ ràng.
Trong diễn biến mới nhất, ngày 10/3, chính phủ Nhật Bản đã đề nghị 3 thị trấn của tỉnh Fukushima, gồm Okuma, Fubata và Naraha, xây dựng các kho chứa đất và rác thải nhiễm xạ của nhà máy điện hạt nhân Fukushima 1. Đề nghị trên được đưa ra trong cuộc họp của đại diện chính phủ với chính quyền tỉnh Fukushima và 8 thị trấn, làng mạc xung quanh nhà máy điện hạt nhân.
Cũng tại cuộc họp, chính phủ Nhật Bản cam kết sẽ “luật hóa” kế hoạch xử lý dứt điểm rác thải nhiễm xạ tạm chứa tại các điểm bên ngoài tỉnh Fukushima trong vòng 30 năm. Ngoài ra, chính phủ cũng thúc đẩy ý tưởng thành lập cơ sở nghiên cứu và khử chất phóng xạ tại khu vực ven biển Fukushima,, đồng thời có kế hoạch mua đất ở những nơi xây dựng các cơ sở chứa rác tạm thời.
Thanh Hải
Theo Reuters, AFP, Kyodo