Cao răng là một trong những nguyên nhân gây bệnh ở lợi và quanh răng như viêm lợi với các biểu hiện đánh răng chảy máu, hôi miệng. Vì vậy việc loại bỏ cao răng là cần thiết.
Mảng bám răng là một lớp màng sinh học không màu hoặc hơi ngà tạo thành trên bề mặt răng do vi khuẩn, nước bọt và thức ăn thừa tạo thành. Khi nhiều lớp mảng bám kết hợp với khoáng chất có trong nước bọt sẽ cứng lại tạo thành một chất vôi hóa phấn trắng gọi là cao răng.
Vi khuẩn gây sâu răng tồn tại và bám trên bề mặt răng nhờ lớp mảng bám này, chúng sử dụng đường trong thức ăn và đồ uống để hình thành và phát triển. Quá trình lên biến dưỡng, vi khuẩn lên men đường và phóng thích ra axit trên bề mặt răng làm mềm men răng, và ăn mòn dần các chất vô cơ ở men răng và ngà răng, tạo thành lỗ sâu. Chúng cũng tạo ra độc tố gây các vấn đề về nha chu (nướu) khác nhau.
Có một số yếu tố góp phần vào việc hình thành mảng bám, như vệ sinh răng miệng không đúng, kỹ thuật đánh răng sai, lựa chọn thực phẩm có lượng đường cao, yếu tố di truyền và thiếu sự chăm sóc chuyên nghiệp từ nha sỹ.
Duy trì vệ sinh răng miệng là chìa khóa để ngăn ngừa sự tích tụ mảng bám và cao răng. Chúng ta nên:
- Đánh răng bằng kem đánh răng ít nhất 2 lần/ngày, với bàn chải có lông mềm, tròn và bóng. Giữ bàn chải nghiêng một góc 45 độ so với đường viền nướu.
- Chải lưỡi cũng hỗ trợ giảm vi khuẩn răng miệng.
- Sử dụng chỉ nha khoa thường xuyên để làm sạch răng và nướu răng.
Ngoài vệ sinh răng miệng thường xuyên, còn có một số phương pháp có thể loại bỏ mảng bám và cao răng. Lưu ý, một khi cao răng đã bị khoáng hóa sẽ vô cùng khó loại bỏ. Thường xuyên loại bỏ mảng bám có thể giúp ngăn ngừa sâu răng vĩnh viễn.
Dưới đây là 10 phương pháp tự nhiên hàng đầu giúp loại bỏ mảng bám và cao răng hiệu quả:
1. Súc miệng bằng dầu dừa
Súc miệng bằng dầu ăn là một phương pháp cổ xưa giúp hỗ trợ sức khỏe răng miệng và loại bỏ mảng bám răng. Dầu dừa nguyên chất là lựa chọn lý tưởng cho phương pháp này vì nó chứa hàm lượng axit lauric cao có tác dụng chống viêm và kháng khuẩn.
Một nghiên cứu năm 2015 được công bố trên Tạp chí Y khoa Nigeria cho thấy súc miệng bằng dầu dừa có tác dụng làm giảm sự hình thành mảng bám.
- Súc 1 muỗng dầu dừa nguyên chất trong miệng từ 15 đến 20 phút.
- Sau đó nhổ ra. Lưu ý không được nuốt.
- Đánh lại răng như bình thường.
- Lặp lại hàng ngày vào buổi sáng trước khi ăn.
Cũng có thể dùng vài giọt dầu dừa để mát-xa nướu hàng ngày. Ngoài ra, bạn cũng có thể thay dầu dừa bằng dầu mè ấm.
2. Baking Soda
Baking soda, còn gọi là sodium bicarbonate, là một phương pháp tuyệt vời để loại bỏ mảng bám. Nó trung hòa axit trong miệng, do đó làm giảm số lượng vi khuẩn có hại. Nó cũng giúp răng trắng sáng.
Một nghiên cứu năm 2008 được công bố trên Tạp chí Nha khoa Lâm sàng đã phân tích 5 nghiên cứu lâm sàng và kết luận rằng, baking soda dạng nhão hoặc bột có thể loại bỏ mảng bám hiệu quả hơn so với các sản phẩm không chứa baking soda.
3 cách sử dụng baking soda:
- Đặt một ít baking soda vào lông của bàn chải đánh răng ướt và đánh răng. Súc miệng kỹ bằng nước ấm.
- Ngoài ra, cũng có thể trộn 1 muỗng cà phê muối với 2 muỗng cà phê baking soda. Nhúng bàn chải đánh răng được làm ẩm vào hỗn hợp. Sau đó chải răng nhẹ nhàng.
- Một lựa chọn khác là trộn 1 muỗng cà phê baking soda với nước oxi già vừa đủ để làm nhão bột. Sử dụng nó để đánh răng và nướu, sau đó nhổ ra và súc miệng kỹ.
Thực hiện một trong các biện pháp trên 1-2 lần/tuần.
Lưu ý: Không sử dụng quá nhiều baking soda vì có thể làm hỏng men răng.
3. Ổi
Quả và lá ổi là nguyên liệu tuyệt vời giúp loại bỏ mảng bám tích tụ trên răng và nướu. Hơn nữa, nó cũng có đặc tính chống viêm và giảm đau giúp giảm sưng và đau ở nướu răng.
Theo nghiên cứu năm 2014 được công bố trên Tạp chí Quốc tế về Vi sinh vật và Ứng dụng Khoa học, các chiết xuất từ lá ổi làm giảm độ bám dính của mảng bám. Nó có hoạt tính kháng khuẩn tuyệt vời và ức chế hình thành màng sinh học (biofilm) giúp chống lại vi khuẩn Streptococcus mutans tạo nên mảng bám răng.
Những cách sử dụng quả và lá ổi để loại bỏ mảng bám trên răng:
- Rửa một vài lá ổi non và nhai kỹ, sau đó nhổ ra. Thực hiện hàng ngày để giảm nguy cơ hình thành mảng bám trên răng.
- Lấy một miếng ổi chưa chín, rắc muối vào và nhai chậm. Thực hiện 1-2 lần mỗi ngày trong vài ngày sẽ thấy ngay hiệu quả.
- Có thể sử dụng chiết xuất lá ổi súc miệng.
4. Lô hội
Lô hội có thể trị bệnh nướu răng do mảng bám và cao răng. Nó có tác dụng như một kháng sinh giúp diệt các vi khuẩn tạo nên mảng bám tích tụ, hơn nữa còn chống hôi miệng.
Theo nghiên cứu năm 2014 công bố trên Tạp chí Quản lý nha khoa và Sức khỏe răng miệng, tác dụng của lô hội đối với mảng bám và viêm lợi tương tự như nước súc miệng chlorhexidine.
Cách thực hiện: Cắt dọc lá lô hội và tách lấy phần gel giữa lá. Xoa trực tiếp phần gel lô hội lên răng và nướu. Chờ trong 10 phút, sau đó súc miệng lại bằng nước ấm. Thực hiện đều đặn 2 lần/ngày.
5. Đinh hương
Đinh hương từ lâu đã được sử dụng rộng rãi để giảm đau răng. Nó cũng được dùng để chống lại các vi khuẩn trong miệng tạo nên mảng bám và cao răng.
Một nghiên cứu năm 2014 được công bố trên Tạp chí của Hiệp hội Nướu răng Ấn Độ ghi nhận rằng, chải răng với hỗn hợp chứa đinh hương, dầu cây trà và húng quế giúp giảm sự hình thành vi khuẩn răng miệng, chống lại mảng bám và viêm nướu hiệu quả.
Cách thực hiện: Trộn 1 muỗng cà phê bột đinh hương với một ít dầu ô liu. Thoa hỗn hợp này trên răng. Chờ vài phút rồi rửa sạch với nước ấm. Thực hiện 2 lần/ngày.
Ngoài ra, thường xuyên nhai 1 hoặc 2 lá đinh hương giúp duy trì sức khỏe răng miệng và giảm hôi miệng.
6. Dấm trắng
Dấm trắng chứa axit acetic có thể ngăn ngừa khử khoáng men răng cũng như ngăn chặn và giảm tích tụ mảng bám. Nó cũng có đặc tính kháng khuẩn.
Một nghiên cứu năm 2014 được công bố trên Tạp chí quốc tế về Khoa học sức khỏe nâng cao cho thấy, dấm (4% axit acetic) hòa tan được một lượng đáng kể đường dextran gây mảng bám so với nước cất và glycerin.
- Trộn 2 muỗng cà phê dấm trắng và 1 muỗng cà phê muối vào nửa ly nước ấm.
- Súc miệng bằng hỗn hợp này 1-2 lần/ngày.
7. Vỏ cam
Vỏ cam thường được sử dụng như một chất làm trắng tự nhiên để loại bỏ vết ố trên răng.
Limonene trong vỏ cam giúp làm vỡ mảng bám mà không làm mòn men răng, vitamin C trong nó cũng giúp ngăn ngừa sự phát triển của vi sinh vật trên răng.
- Xoa trực tiếp phần bên trong của vỏ cam tươi lên răng và nướu trước khi đi ngủ.
- Để qua đêm và súc miệng sạch vào sáng hôm sau.
- Lặp lại nếu cần để giữ cho răng sạch và trắng.
Nếu không có vỏ cam tươi, bạn có thể dùng bột vỏ cam khô.
8. Tinh dầu hương thảo
Tinh dầu hương thảo được xem như một chất khử trùng để tiêu diệt vi khuẩn răng miệng. Nó có thể ngăn chặn sự tích tụ mảng bám, sâu răng và giúp loại bỏ hôi miệng.
Theo nghiên cứu năm 2012 công bố trên tạp chí Vi sinh vật học ứng dung, tinh dầu hương thảo ức chế sự phát triển của vi khuẩn răng miệng, hoạt tính glucosyltransferase, sự hình thành glucan cũng như mảng bảm.
- Trộn 2 hoặc 3 giọt tinh dầu hương thảo vào 1 muỗng canh nước hoặc dầu dẫn.
- Súc hỗn hợp này trong khoảng 10 phút
- Nhổ ra và đánh răng như bình thường. Không nuốt.
- Lặp lại hai lần mỗi ngày.
Nếu không có tinh dầu hương thảo, có thể thay thế bằng tinh dầu cây xô thơm hoặc cỏ xạ hương.
9. Trà đen
Súc miệng bằng trà đen có thể kiểm soát vi khuẩn răng miệng và giảm nguy cơ hình thành mảng bám, nhờ hoạt tính chống oxy hóa và kháng khuẩn.
Thêm vào đó, nó cũng rất giàu fluoride. Khoáng chất này giúp ngăn ngừa sâu răng vì nó giúp bảo vệ men răng và làm giảm khả năng tác động của vi khuẩn răng miệng tạo ra axit gây sâu răng.
Trong một nghiên cứu năm 2011 được công bố trên Tạp chí Nha khoa của Đại học Khoa học y khoa Tehran, trà xanh Iran giàu fluoride và trà đen đều có tính kháng khuẩn (Streptococcus mutans).
- Ngâm một túi trà đen 5 phút trong cốc nước nóng.
- Bóp nhẹ túi trà để giải phóng tối đa lượng fluoride, bỏ túi trà.
- Để trà nguội rồi súc miệng.
- Thực hiện 1 lần mỗi ngày để ngăn mảng bám tích tụ.
10. Pho mát
Pho mát có tác dụng kiềm hóa nước bọt giúp trung hòa axit mảng bám. Nó tạo ra 1 màng bảo vệ quanh răng ngăn không cho vi khuẩn hình thành axit mảng bám. Thêm vào đó, nó chứa canxi và phốt-pho cung cấp thêm chất khoáng cho răng.
Một nghiên cứu năm 2012 được công bố trên Tạp chí của Viện Hàn lâm Châu Âu về Nha khoa trẻ em cho thấy, pho mát không chứa đường (sucrose) có thể ngăn ngừa sâu răng do tăng hàm lượng canxi và hàm lượng phốt-pho trong mảng bám.
Nên ăn một miếng nhỏ pho mát cứng sau bữa ăn để ngăn chặn sự hình thành mảng bám.
Một số lưu ý khác:
- Ăn các thực phẩm cay để kích thích tuyến nước bọt. Nước bọt giúp làm sạch răng và nướu do đó giúp giảm bệnh nướu và sâu răng.
- Ăn một quả táo một giờ sau khi ăn giúp làm sạch răng và chữa các bệnh nướu răng.
- Nhai kỹ quả sung cũng giúp răng khỏe mạnh và kích thích tiết nước bọt.
- Hạn chế ăn các loại thực phẩm chế biến sẵn chứa đường và tinh bột.
- Sử dụng cành cây sầu đau như bàn chải đánh răn.
- Kiểm tra răng nướu và lấy cao răng định kỳ ở phòng khám nha ít nhất 1 năm 1 lần.
Minh Tâm, theo Top 10 Home Remedies